OLAĞANÜSTÜ DURUMLARDA MANEVİ DANIŞMANLIK VE REHBERLİK, Kütahya, Türkiye, 18 - 20 Aralık 2020, cilt.0, sa.9, ss.165-171
Koronavirüs (Covid-19) salgını, insanların günlük yaşamında birçok değişikliği beraberinde
getirmektedir. İnsanları evde kalmak zoruna bırakarak sosyal çevresinden uzaklaşmalarına
neden olan küresel ölçekli bu pandemik durum, sosyal varlık olan insanda psiko-sosyal uyum
sorunları ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı ise Koronavirüs (Covid-19) salgın
sürecinde bireylerin yalnızlık düzeyi, umutsuzluk düzeyi, hayatta anlam ve kader algılarını
betimleyerek bu eksende bir dini başa çıkma MODELi geliştirmek ve geliştirilen MODEL’in
uygulanmasıyla bireylerin koronavirüs (Covid-19) sürecinde yaşadıkları olumsuzluklarla başa
çıkmalarını dini argümanlarla açıklamaktır. Koronavirüs (Covid-19) sürecini yaşayan bireylerin
yalnızlık düzeyleri, umutsuzluk algıları, hayatın anlamı niteliği dini başa çıkma yönü ve kader
algıları bazı sosyodemografik değişkenlere göre araştırılacaktır. Bunun için betimsel desen
tercih edilecektir. Ancak söz konusu olgunun değişkenlerle olan ilişkisi hakkında bilgi sahibi
olmak tek başına bu yöntemle mümkün olmadığından araştırmanın nicel boyutu, betimsel
desenin yanında ilişkisel desenle de kurgulanacaktır. Araştırma, belirtildiği üzere birinci aşamada betimsel ve ilişkisel araştırma deseni ve ikinci aşamasında ise deneysel bir araştırma
deseni ile yürütülecektir. Araştırmanın popülasyonun yaklaşık bin (1000) kişiden oluşması
hedeflenmektedir. Bu katılımcıların seçiminde rastgele örneklem seçimi kullanılacaktır. Bu
bağlamda alan uzmanları tarafından hazırlanan, ölçekleri, anket sorularını ve demografik
bilgileri içeren bir anket formu ilgili örnekleme uygulanacaktır. Araştırmanın deneysel kısmı
ise 30 yaşlı katılımcıdan oluşacaktır. Katılımcıların seçiminde rastgele örneklem seçimi kullanılacaktır. Sözü edilen çalışma grubunda deney (n=15) ve kontrol grubu (n=15) olmak üzere
iki grup yer alacaktır. İlgili her iki gruba ön test uygulanacaktır. Sontest uygulamasında deney
grubundaki yaşlı bireylerin uygulanan “dini başa çıkma destek modeli” sonrasında yalnızlık,
umutsuzluk, hayatın anlamı ve kader algıları standardize testlerle ölçülerek kontrol grubuyla
(salt anket uygulanan bireyler) karşılaştırılacak ve dini başa çıkma modelinin koronavirüs
Covid-19 salgın sürecine (yaşlı bireyleri) etkisi tespit edilecektir. Sontest uygulaması durum
analizinde kullanılan bazı ölçeklerin tekrarıyla gerçekleşecektir. Bu özellikleriyle araştırma ön
test- son test kontrol gruplu; bağımsız değişken sayısına göre ise tek faktörlü deney desenidir.
Araştırma aynı zamanda kontrollü bir prospektif müdahale çalışmasıdır. Elde edilen veriler
neticesinde, Koronavirüs (Covid-19) sürecini yaşayan bireylerin yalnızlık düzeyleri, umutsuzluk
algıları, hayatın anlamı niteliği dini başa çıkma yönü ve kader algılarının ölçülmesiyle psikolojik duygu durumları tespit edilen spesifik bir gruba destek sunulması, bu süreçte uygulama
örneği bulunmayan bir çalışmadır. Ayrıca oluşturulmaya çalışılan modelle deprem ve salgın
gibi afet durumlarında bireysel dini destek niteliğinin oluşturulması da hem hâlihazırdaki
salgınla baş etmede hem de daha sonra olası afet durumları için somut bir uygulama örneği
olma açısından önem ve örneklik arz edecektir.