HELEZON KONVEYÖRLERDE KULLANILAN FARKLI ORTA YATAK İÇ BURÇ MALZEMELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Burak Pınar

Danışman: Cihat Yıldız

Özet:

Amaç: Bu çalışmada helezon konveyörlerde kullanılan dört farklı malzemeden üretilmiş orta yatak iç burç malzemelerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.

Yöntem: Çalışmada orta yatak iç burç malzemesi olarak bronz, polyamid, kestamid ve alüminyum malzemeler kullanılmıştır. Çalışmanın saha denemeleri Erzurum ili Pasinler ilçesinde bulunan Kaleblokbims Fabrikası Perlit Ünitesinde yapılmıştır. 4500 mm uzunluğunda 300 mm çapında perlit aktarımında kullanılan helezon konveyörün orta kısmına askı yatak içerisine yerleştirilen iç burç malzemelerinin her biri 75 saat çalıştırılarak başlangıç ve çalışma sonundaki kütle kaybı değerleri saptanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında iç burç yatak malzemeleri Erzurum Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü İleri görüntüleme laboratuarında  Bruker-UMT Tribometre test cihazı ile sürtünme katsayısı ve yüzey aşınma deneyleri yapılmıştır.

 Bulgular: Saha denemeleri sonucunda en büyük kütle kaybının % 75 oranı ile alüminyum yataklarda, en düşük kütle kaybının ise % 5,52 oranı ile bronz malzemede olduğu saptanmıştır. Kütle kayıp oranı polyamid yatak malzemelerinde % 17,24 ve kestamid malzemede % 63,46 olarak belirlenmiştir. Laboratuar denemelerinde en düşük sürtünme katsayısı bronz malzemede (0,067) en yüksek alüminyum malzemede bulunmuştur (0,576). Polyamid malzeme için sürtünme katsayısı 0,070 ve kestamid malzeme içinde 0,247 olarak belirlenmiştir.

Sonuç: Helezon götürücülerde kullanılan dört farklı orta yatak iç burç malzemeleri ile yapılan laboratuar ve saha denemeleri sonucunda, aşınmaya en dayanıklı iç burç malzemenin bronz, en zayıf malzemenin ise alüminyum yatak malzemeleri olduğu saptanmıştır.