Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUNÇAY AĞKURT
Danışman: Handan Bilen
Özet:
İzotretinoin ile inflamatuar barsak hastalıkları arasındaki ilişkinin fekal kalprotektin düzeyleri üzerinden incelenmesi Giriş ve Amaç: İzotretinoin aktif retinoik asit metaboliti olup akne vulgaris başta olmak üzere birçok dermatolojik hastalık tedavisinde yer almaktadır. İzotretinoin tedavisi sırasında mukokutanöz yan etkiler sıklıkla görülmektedir. Ayrıca izotretinoinin metabolik, psikiyatrik, oftalmolojik, santral sinir sistemi, gastrointestinal sistem ve kas iskelet sistem ile alakalı yan etkilerinin de olduğu bilinmektedir. İzotretinoin ile inflamatuar bağırsak hastalıklar (İBH) arasındaki ilişki konusunda çelişkili yayınlar vardır. Ancak son yıllarda izotretinoin kullanımının İBH oluşumunda sebep-sonuç ilişkisi kurmaya yeterli olmadığı görüşü hakimdir. Fekal kalprotektin İBH'ı fonksiyonel gastrointestinal bozukluklardan ayırt etmede ve intestinal mukoza inflamasyonun derecesini değerlendirmede kullanılan güvenilir bir fekal biyomarkerdır. Non invaziv bir belirteç olarak, bağırsağın akut faz reaktanı olarak değerlendirilebileceği ifade edilmektedir. Bu çalışmanın amacı izotretinoin kullanan hastalarda fekal kalprotektin düzeylerini değerlendirerek olası intestinal mukoza hasarını belirlemek ve izotretinoin İBH ilişkisini araştırmaktır. Materyal ve Metod: Bu çalışmaya; Aralık 2020 – Temmuz 2021 tarihleri arasında Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıkları polikliniğine başvuran, 18-40 yaş aralığındaki hastalar dahil edildi. Çalışma, ek gastrointestinal şikâyeti olmayan, son üç aylık periyotta antienflamatuar ilaç kullanım hikayesi olmayan ve izotretinoin tedavisi başlanan, orta ve şiddetli akne vulgaris tanılı, 103 hasta ile gerçekleştirildi. Katılımcıların sosyodemografik verileri, akne nedeniyle daha öncesinde aldığı tedaviler ve Global Akne Skorlama Sistemi kullanılarak akne şiddeti belirlenip kaydedildi. 120 mg/kg kümülatif doza ulaşan ve çalışma dışlanma kriterlerine sahip olmayan 65 katılımcının tedavi öncesi ve sonrası fekal kalprotektin düzeyleri analiz edildi. İstatistiksel analizler SPSS versiyon 21.0 (Chicago, ABD) paket programı ile yapıldı. Bulgular: Çalışmamızda izotretinoin tedavisi öncesinde median 15,6 µg/g olan fekal kalprotektin seviyesi tedavi sonrasında median 20,2 µg/g'a yükseldi. Global akne skoru ile değerlendirildiğinde orta şiddetli ve şiddetli akne vulgaris hastalarında tedavi öncesi fekal kalprotektin düzeyleri sırasıyla median 14,1 µg/g ve median 19,9 µg/g olarak tespit edildi. Ancak verilerdeki farklılıklar istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Sonuç: Orta şiddetli ve şiddetli akne vulgaris tedavisinde kullanılan izotretinoinin; tedavi sonrasında, intestinal mukoza inflamasyon göstergesi olan ve İBH için tanısal önemi olan fekal kalprotektin seviyelerinde anlamlı değişikliğe sebep olmadığı tespit edilmiş olup, izotretinoin ile İBH arasında herhangi bir ilişki kurulamamıştır. Anahtar Kelimeler: İzotretinoin, İnflamatuar bağırsak hastalıkları, Fekal kalprotektin