Tezin Türü: Diş Hekimliğinde Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Klinik Bilimler, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Esra İncesu
Eş Danışman: Esra İncesu
Danışman: Nuran Yanıkoğlu
Özet:
Farklı Yüzey Parlatma Sistemlerinin Çeşitli Yapılardaki Dental
Seramiklerin Yüzey Sertliği ve Pürüzlülüğüne Etkisinin Değişik Metotlarla
Değerlendirilmesi
Amaç: Bu çalışmanın amacı, farklı yüzey
parlatma sistemlerinin değişik yapıdaki dental seramiklerin yüzey sertliği ve
pürüzlülüğünde oluşturacağı etkileri profilometre, tarayıcı elektron mikroskobu
(SEM) ve Atomik Kuvvet Mikroskobu (AFM) ile değerlendirmektir.
Materyal ve Metot: Çalışmada, farklı yapıdaki üç
seramikten (monolitik zirkonya, feldspatik ve flouroapatit içerikli feldspatik)
kenarları 14 mm, kalınlığı 2 mm olan kare şeklinde toplam 60 adet örnek
hazırlandı. Her seramik türü için beş ana grup oluşturuldu. Birinci gruptaki
örneklere glaze işlemi, ikinci gruptakilere Optrafine polisaj seti ve patı,
üçüncü gruptakilere Shofu polisaj seti, dördüncü gruptakilere Meisinger polisaj
seti ve son gruba da Komet polisaj seti ile mekanik parlatma işlemleri
uygulandı. Her alt gruptaki örnek sayısı 4, ölçüm yapılacak yüzey sayısı ise
(n) 8’dir. Örneklerin yüzey pürüzlülüğünün sayısal
olarak değerlendirilmesi için (Ra) profilometre cihazı kullanıldı. Ayrıca SEM ile
görsel olarak yüzey incelemeleri yapıldı. Yüzey özelliklerinin sayısal ve görsel olarak değerlendirilmesi
ve diğer yöntemlerin desteklenmesi için ise AFM kullanıldı. Örneklerin yüzey sertlik değerleri Vicker’s
sertlik test cihazı ile ölçüldü. Veriler iki yönlü etkileşimli model ile varyans
analizi kullanılarak değerlendirildi ve ortalamaların çoklu
karşılaştırılmasında Tukey HSD testi kullanıldı. İstatistiksel
anlamlılık p<0.05 olarak kabul edildi. Yüzey
sertliğinin yüzey pürüzlülüğüne etkisini değerlendirmek için doğrusal regresyon
analizi yapıldı, iki özellik arasındaki ilişki Pearson korelasyon testi ile
incelendi.
Bulgular: En pürüzsüz
yüzey glaze yapılan ve Optrafine polisaj setinin kullanıldığı gruplardan elde
edilmiştir ve aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık
bulunmamıştır (p=0.95). Diğer gruplar ise glazeden anlamlı bir şekilde
farklılık göstermiş (p<0.05) fakat kendi aralarındaki farklılık
istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p=0.59). Parlatma işlemleri IPS e.max
Ceram ve Vita VM9 seramiklerinin yüzey sertliği üzerinde istatistiksel olarak
anlamlı bir farklılık oluşturmamıştır (p>0.05). Lava Plus seramiğinde Komet,
Shofu, Meisinger ve Optrafine setlerinin kullanıldığı grupların glaze grubundan
daha yüksek yüzey sertliğine sahip olması istatistiksel olarak anlamlı tespit
edilmiştir (p<0.05).
Yüzey pürüzlülüğü (Ra) ve yüzey sertliği arasındaki korelasyon katsayısı (r=-.424)
istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0.01) ve ikisi arasında negatif bir
ilişki olduğunu belirtmektedir. Bu durum, Lava Plus grubundaki yüzey sertlik
değerinin yüksek, pürüzlülük değerinin ise düşük olmasından kaynaklanmaktadır.
Sonuç: Çalışmamızın
sonucunda dental seramiklerin ağız içinde uyumlaması sonrası glaze tabakası
uzaklaştırıldığında Optrafine polisaj seti ve patının uygulamasının üç seramik
türü için de glaze işlemine alternatif olarak kullanılabileceği tespit edilmiştir.
Çalışmamızda kullanılan Komet polisaj setinin yüzey düzgünleştirmedeki
etkinliği yetersiz bulunmuştur. Farklı porselenler için materyal özellikleri
dikkate alınarak farklı bir polisaj yöntemi seçilmelidir. AFM, profilometre
ölçümlerini destekleyici ve geliştirici sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle
dental restorasyonlarda yüzey pürüzlülüğünü değerlendirmede AFM cihazının kullanılabileceği
düşüncesindeyiz.