CBS (Coğrafi bilgi sistemleri) destekli öğretimin öğretmen adaylarının akademik başarılarına ve motivasyonlarına etkisi


Creative Commons License

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YAVUZ DEĞİRMENCİ

Danışman: Namık Tanfer Altaş

Özet:

Bu araştırmanın amacı, Yükseköğretimde, Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı'nda okutulan "Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği" dersinde CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) destekli öğretimin öğrencilerin akademik başarılarına, motivasyonlarına ve öğrenmedeki kalıcılığına etkisini belirlemektir. Araştırmada hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanılmasına imkân sağlayan karma desenli (mixed) araştırma modellerinden biri olan açıklayıcı desen kullanılmıştır. Araştırma, 2013-2014 eğitim-öğretim yılının bahar döneminde Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı'nda öğrenim gören 2. sınıf öğrencileri üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada sınıflardan biri deney (n=36) diğeri ise kontrol grubu (n=36) olarak rastgele seçilmiştir. Uygulama 6 hafta (18 saat) sürmüştür. Deney grubunda dersler CBS destekli uygulamalarla yürütülürken, kontrol grubunda ise geleneksel yöntemler kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerini elde etmek amacıyla uygulama öncesinde ve sonrasında uygulanan Akademik Başarı Testi, araştırmacı tarafından geliştirilen Coğrafya Motivasyon Ölçeği ve Öz Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Nitel verilerin toplanmasında ise yarı yapılandırılmış görüşme formu ve öğrenci günlükleri kullanılmıştır. Nicel veriler SPSS 21.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Nicel verilerin analizinde t-testi ve iki yönlü Anova kullanılmıştır. Analizlerde anlamlılık düzeyi olarak 0.05 dikkate alınmıştır. Nitel veriler ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonuçları dikkate alındığında CBS uygulamalarının, deney grubu öğrencilerinin akademik başarı, motivasyon ve öğrenmede kalıcılıkları üzerinde olumlu bir etki oluşturduğu görülmüştür. Bununla birlikte araştırmanın dikkat çekici bulgularından bir diğeri ise deney grubu öğrencileri ile yapılan görüşme sonrasında öğrenciler, CBS'nin derslerde kullanımının gerekli olduğunu, öğrenmeyi kalıcı ve eğlenceli hale getirdiğini ve benzer derslerde de kullanılması gerektiğini ifade etmişlerdir. Ayrıca CBS öğrencilere harita okuma becerisi, sorgulama becerisi ve grafik-tablo okuma becerisi gibi pek çok beceriyi de kazandırmada etkili olduğunu vurgulamışlardır. Anahtar Sözcükler: Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Coğrafya Eğitimi ve Öğretimi Eğitim Teknolojileri, Akademik Başarı ve Motivasyon.