Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilimler ve Türkçe Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞE SEYHAN
Danışman: Ufuk Şimşek
Özet:
Bu araştırmanın amacı; ortaöğretim tarih dersi "Türkiye Tarihi (11-13. Yüzyıllar)" ünitesinin öğretilmesinde, işbirlikli öğrenme modelinin jigsaw (birleştirme I) yönteminin öğrencilerin akademik başarı, tarih dersine yönelik tutumlarına etkisini incelemektir. Ayrıca deney grubu öğrencilerinin jigsaw yöntemi hakkında görüşlerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem yaklaşım benimsenmiştir. Bu çalışmanın örneklemi, 2013-2014 eğitim öğretim yılının bahar döneminde, Trabzon ili Of İlçesi'ndeki bir lisede gerçekleştirilen araştırmaya 9. sınıf öğrencilerinden Türkiye Tarihi (11-13. Yüzyıllar) ünitesinin işlenişi sürecine katılan toplam 88 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunda öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen uygulanmıştır. Deney gurubunda dersler işbirlikli öğrenme modelinin jigsaw yöntemi ile kontrol gurubunda ise mevcut tarih öğretim programına dayalı yöntem ve teknikler uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak, "Türkiye Tarihi (11-13. Yüzyıllar) Akademik Başarı Testi (TTÜBT)", "Tarih Dersi Tutum Ölçeği (TDTÖ)" öntest ve sontest olarak kullanılmıştır. Ayrıca deney gurubu öğrencilerinin görüşlerini belirlemek için açık uçlu anket formu uygulanmıştır. Verilerin analizi SPSS 22 paket programından yararlanılarak yapılmış ve analizlerde anlamlılık düzeyi olarak 0.05 dikkate alınmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler tanımlayıcı istatistikler, ilişkisiz (bağımsız) örneklemler t Testi, nitel veriler ise kategorik bir biçimde gruplandırılarak, aritmetik ortalama ( ), standart sapma (s), frekans (f), yüzde (%) kullanılarak değerlendirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler çerçevesinde öntest TTÜBT'den elde edilen sonuçlara göre araştırmaya katılan grupların öntest sonuçları benzer özellikte oldukları sonucuna varılmıştır. TTÜBT sontest puanlarına göre, her iki grubun da akademik başarılarının arttığı ancak, Türkiye Tarihi (11-13. Yüzyıllar) ünitesinde jigsaw yönteminin, akademik başarıyı artırmada mevcut programa dayalı eğitimden daha etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca Tarih Dersi Tutum Ölçeği (TDTÖ)'den elde edilen sonuçlar doğrultusunda deney ve kontrol grubu öğrencilerinin öntest tutum puanlarında anlamlı bir fark bulunmazken, sontest tutum puan ortalamalarını karşılaştırdığımızda; her iki grubun ortalama puanlarının deneysel işlemden sonra belirgin bir şekilde arttığı görülmektedir. Ancak, deney grubu öğrencilerinin, kontrol grubu öğrencilerine göre tutum puanları ortalamalarındaki artış anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır. Bu durum, Jigsaw yönteminin öğrencilerin tarihe karşı tutumlarını olumlu yönde artırmada, programa dayalı yöntemlere göre daha etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Deney gurubu öğrencilerine uygulanan açık uçlu sorulardan oluşan anket formu sonuçlarına göre jigsaw yöntemi öğrencilerin, dersi daha kolay ve daha iyi öğrenmelerini sağlamış, öğrencilerin ders çalışma isteğini ve kendilerine olan güvenlerini artırmıştır. Uygulama sürecinde bazı öğrencilerin olumsuz davranışlar sergilemesi, birlikte çalışmak istememesi ve grup uyumundaki sıkıntılar yaşanması jigsaw yönteminin olumsuz yönlerine örnek gösterilebilir. Öğrencilerin, jigsaw yönteminin daha iyi hale gelmesi için önerileri; grup arkadaşlarının üzerlerine düşen görevi daha iyi yapması, grup iletişimin daha iyi kurulması ve sınıf içerisinde gürültünün durdurulması şeklinde sıralanabilir. Jigsaw yönteminin öğrencilerin; dersin eğlenceli geçmesi sayesinde derse olan ilgilerini ve katılımlarını arttırması, onları ezberden uzaklaştırması, konuları daha kısa sürede ve anlamlı öğrenmelerini sağlaması gibi birçok bireysel, akademik ve sosyal faydaları olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: ĠĢbirlikli Öğrenme Modeli, Jigsaw Yöntemi, Tarih Öğretimi, Akademik BaĢarı, Türkiye Tarihi 11-13. Yüzyıllar, Demokratik Tutum,Öğrenci GörüĢleri.