Disiplinlerarası sanat bağlamında Ophelia imgesinin analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Şule GEÇİT

Danışman: Fevziye Eyigör Pelikoğlu

Özet:

Amaç: William Shakespeare’in (1654-1616) Hamlet oyunundaki kadın karakter Ophelia, sadece tiyatro sanatında değil, farklı sanat disiplinlerindeki sanatçıların yorumlamalarına esin kaynağı olmuştur. Karakterin derinliği, baba-devlet-tanrı otoritesine kurban edilen bir kadın imgesine dönüşmesinde ve giderek sembolik bir değer haline gelmesinde etkili olmuştur. Bu çalışmada, sanatsal anlam üretiminde evrensel dil olarak kabul gören çiçek sembolizmini içeren Ophelia imgesinin disiplinlerarası bir bağlam yaratma potansiyeli yönünden incelenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Nitel araştırma modelinin uygulandığı bu çalışma, yazılı ve görsel literatür tarama yoluyla elde edilen Ophelia temalı eserlerin incelenmesi ve kıyaslanması yoluyla geliştirilmiştir. Elde edilen veriler, disiplinlerarası sanat düşüncesi ile bağdaşık bir sanatsal uygulama alanının yaratılması sürecine dahil edilerek değerlendirilmiştir.

Bulgular: İngiliz dili ve edebiyatının en seçkin oyun yazarlarından William Shakespeare'in Hamlet oyunundaki Ophelia karakteri, otoritenin tahakkümü altında kadına yüklenen roller nedeniyle ifade edilemeyenlerin bir dışavurumu olarak çiçek sembolizmi üzerinden görünürlük kazanmıştır. Özellikle XIX. yüzyıldan itibaren farklı sanat formlarına özgü etik ve estetik değerlerin üretilmesinde sıklıkla değerlendirilmiştir. Ophelia imgesinin birbiri içine geçmiş sanat eserlerindeki kullanımı disiplinlerarası bir bağlamda tartışılmıştır.

Sonuç: Shakespeare’in Hamlet adlı oyunundaki belki de en az göze çarpan Ophelia karakteri, bugünün perspektifinden bakıldığında disiplinlerarası niteliğe sahip bir figür olarak belirginleşmiştir. Çiçeklerin ve deliliğin dili bakımından kabul gören simgeselliği ile Ophelia’nın yeni düşünce perspektiflerine olanak sağlayan sonsuz bir kaynak olarak değerlendirilmeye devam edeceği öngörülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Disiplinlerarası Sanat, Çiçek Sembolizmi, Ophelia, Hamlet, William Shakespeare