Günümüz sanatında kavram ve nesne olarak 'şeffaflık'

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fatma ACAY ŞIĞVA

Danışman: Fevziye Eyigör Pelikoğlu

Özet:

Günümüz Sanatında Kavram ve Nesne Olarak Şeffaflık" isimli tez çalışması, disiplinlerarası bir nitelik taşımaktadır; bu bağlamda düşünüldüğünde şeffaflık, siyaset, ekonomi, kültür, din gibi oldukça farklı disiplinler tarafından tartışılmakta ve şeffaflığın ne olduğu ya da olması gerektiği konusunda bir uzlaşım olduğu söylenememektir. Ancak, günümüzün moda kavramlarından biri olduğu da gözden kaçmamaktadır. Şeffaflığın geniş bir yelpazede tartışılıyor olması kendisine yüklenilen anlamın da farklılaşmasına neden olmaktadır. Şeffaflık, hesap verilebilirlik, erişebilirlik, açıklık olarak iyicil bir kavram olarak değerlendirilebilir. Bir başka açıdan, tahakküm aracı olarak ya da toplumun tek düzeleşmiş hali olarak görenlerce, şeffaflık, mahremiyet kavramı üzerinden teşhircilik kapsamı ile karşılanmakta, böylelikle, insan bedeni üzerinde bir tahakküm aracı olduğundan kötücül bir kavram olabilmektedir. Kavramların kalıpsal bir bakış açısıyla tanımlanmasının doğru olmayacağı düşüncesinden hareketle, şeffaflığın, sanatsal bir olgu olarak incelenip, sanat eserlerinde, araç-amaç bağlamında kullanılması ve bir durum saptamasına dönüşebilecek niteliğinin ortaya koyulması bu çalışmanın özünü oluşturmaktadır. Günümüz sanatında kavram ve nesne olarak şeffaflık tartışmalarını bütüncül bir bakış açısıyla ele almamıza rağmen çalışmamızda şeffaflığın sanat eserlerine yansımış durumları ele alındı. Sanat eserlerindeki şeffaflık temaları incelenerek düşünsel açıdan şeffaflık kavramının boyutları ortaya konulmaya çalışıldı.