“Ortaokul Öğretmenlerinin Algılarına Göre okul Müdürlerinin Kullanlandıkları Güç Kaynakları İle Öğretmenlerin örgütsel Yaratıcılık Ve Örgütsel Sinizm Düzeyleri arasındaki İlişkinin İncelenmesi”


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yavuz Çelik

Danışman: Ahmet Ayık

Özet:

Amaç: Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin kullandıkları örgütsel güç düzeyleri ile öğretmenlerin örgütsel yaratıcılığı ve örgütsel sinizmi arasındaki ilişkinin incelenmesidir.

Yöntem: Araştırmada nicel metadoloji ve ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini evren içerisinden tabakalı örnekleme yöntemine göre seçilen 366 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, “Örgütsel Güç Ölçeği”, “Örgütsel Yaratıcılık Ölçeği”, “Örgütsel Sinizm Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde; frekans, yüzdelik, aritmetik ortalama, standart sapma, t-testi, anova testi, korelasyon ve çoklu regresyon analizi kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırmanın sonucunda okul yöneticilerinin örgütsel güç kaynaklarının alt boyutlarından en fazla ödüllendirme gücünü ve kişilik gücünü, en az ise zorlayıcı gücü kullandıkları görülmüştür. Okul yöneticilerinin kullandıkları makamsal güç kaynakları ile öğretmenlerin cinsiyet, mesleki kıdem ve eğitim durumuna göre anlamlı farklılaşma olduğu ve görev yapılan ilçe ve görev yapılan branş değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılaşmanın olmadığı görülmüştür. Öğretmenlerin örgütsel yaratıcılıklarında ise öğretmenlerin mesleki kıdem, eğitim durumu ve görev yapılan branşa göre anlamlı farklılaşma olduğu; cinsiyet ve görev yapılan ilçe değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılaşmanın olmadığı görülmüştür. Öğretmenlerin örgütsel sinizminde ise öğretmenlerin görev yapılan ilçe ve eğitim durumuna göre anlamlı farklılaşma olduğu; cinsiyet, mesleki kıdem, ve görev yapılan branş değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılaşmanın olmadığı görülmüştür. Okul yöneticilerinin kullandıkları makamsal güç kaynaklarından ödül gücü ve kişilik gücü ile öğretmenlerin örgütsel yaratıcılıkları arasında orta düzeyde ve pozitif, yasal güç ve zorlayıcı güç ile düşük düzeyde ve negatif ilişki bulunmuştur. Okul yöneticilerinin kullandıkları makamsal güç kaynaklarından ödül gücü ve kişilik gücü ile öğretmenlerin örgütsel sinizmi arasında yüksek  düzeyde ve negatif, yasal güç ile orta düzeyde ve pozitif, zorlayıcı güç ile yüksek düzeyde ve pozitif ilişki bulunmuştur. Öğretmenlerin örgütsel yaratıcılıkları üzerindeki toplam varyans alt boyutlarına göre  %6.4 - %20 aralığında, örgütsel sinizm düzeyleri üzerindeki toplam varyans ise alt boyutlarına göre  %19.4 - %50.7 aralığında okul yöneticilerinin kullandıkları makamsal güç kaynakları tarafından yordanmaktadır.

Sonuç: Okul yöneticilerinin kullandıkları makamsal güç kaynaklarından ödül gücü ve kişilik gücünün örgütsel yaratıcılık üzerinde orta düzeyde olumlu ve örgütsel sinizm üzerinde yüksek düzeyde olumlu etkisi olduğu, yasal güç ve zorlayıcı gücün ise örgütsel yaratıcılık üzerinde düşük düzeyde olumsuz ve örgütsel sinizm üzerinde ise yüksek düzeyde olumsuz etkisi olduğu belirlenmiştir.