Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eczacılık Farmakognozi Anabilim Dalı Başkanlığı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HANDAN GÖKBEN SEVİNDİK
Danışman: Zühal Güvenalp
Özet:
Amaç: Achillea millefolium L. subsp. millefolium ve Achillea biebersteinii Afan. türlerinin toprak üstü kısımlarından elde edilen farklı polariteye sahip ekstrelerin antioksidan, antikolinesteraz, mutajenik, antimutajenik etkilerinin test edilmesi, toplam fenolik bileşik ve flavonoit miktarlarının belirlenmesi, aktif ekstreler üzerinde izolasyon çalışmaları ve son olarak elde edilen bileşiklerin aktivite testlerinin yapılması çalışmamızın amacını oluşturmaktadır. Materyal ve Metod: Ekstrelerin toplam fenolik bileşik miktarları Folin-Ciocalteu Reaktifi ile belirlenmiştir. Antioksidan kapasitelerinin test edilmesi amacıyla DPPH, ABTS, süperoksit radikalleri süpürücü kapasite ve lipit peroksidasyonu inhibisyon tayini deneyleri yapılmıştır. Antikolinesteraz aktivite testleri Ellman metodu, mutajenik ve antimutajenik aktivite araştırmaları ise Ames/Salmonella ve Echerichia coli WP2 kısa zamanlı test sistemleri kullanılarak yapılmıştır. İzole edilen bileşiklerin yapıları spektroskopik yöntemler yardımıyla aydınlatılmıştır. En yüksek in vitro antikolinesteraz aktivite gösteren bileşiğin moleküler doking çalışması Surflex-Dock (Sybyl-X 2.0 Tripos) programı kullanılarak yapılmıştır. Bulgular: Çalışılan her iki türün etil asetat fraksiyonlarının yüksek fenolik bileşik ve flavonoit içeriğine sahip oldukları ayrıca yüksek antioksidan, antikolinesteraz ve antimutajenik aktivite sergiledikleri gözlenmiştir. Çalışılan türlerden 1 flavon, 3 flavon glikoziti, 2 flavonol glikoziti olmak üzere toplam 6 bileşik izole edilmiştir. Yüksek antikolinesteraz aktiviteye sahip olan 6-OH-luteolin-7-O-β-D-glukozit'in Doking simülasyonu ile hem asetilkolinesteraz hem butirilkolinesteraz enziminin periferal anyonik ve katalitik bölgeleri ile birçok hidrojen bağı yaptığı gözlenmiştir. Sonuç: Elde edilen bileşiklerin tamamı belirgin antioksidan, antikolinesteraz ve antimutajenik aktivite göstermiştir. Bu nedenle Alzheimer tedavisi için yeni ilaçlara model teşkil edebilecekleri düşünülmektedir.