Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KHALMERZA MUBAREZ
Danışman: Besim Yıldırım
Özet:
| Afganistan'da basının doğuşu, ülkedeki reform hareketleri ile aynı döneme denk gelmektedir. Afganistan Padişah'ı Amir Şir Ali Han döneminde (1863) reform hareketleri başlamıştır. Bu dönemde Afganistan tarihindeki ilk resmi yayın olan Şems-ün Nehar yayımlanmıştır. Tarihçiler tarafından bu yayın Afganistan'da gazetecilik tarihinin başlangıç noktası olarak kabul edilir. Afganistan'da 1992-1996 yılları arasında yaşanan iç savaş birçok gazetenin kapanmasına sebep olmuştur ve ardından gazeteciler ve yazarlar ülkeyi terk etmiştir. Bu dönemde ülkedeki birçok aktif basın kuruluşu da feshedilmiştir. İç savaş sonucunda Taliban'ın Afganistan'ın kontrolünü ele geçirmesiyle Afgan medyası eşi benzeri görülmemiş bir durgunluk yaşamıştır. Taliban'ın Şeriatçı politikaları, medya sektörünün çalışma politikalarıyla çeliştiğinden dolayı medya alanında ciddi yasaklamalar getirmiştir. 2001'de Taliban'ın düşüşünden bu yana, Afganistan hükümetinin en büyük başarısı ülkede "Basın özgürlüğü ve medya alanındaki gelişmeler" olmuştur. Afganistan basını 1996 yılında olduğu gibi Taliban'ın 2021yılında tekrar başa gelmesiyle can çekişmeye başlamıştır. Bu çalışmanın temel amacı, 11 Eylül olaylarından sonra Afganistan basınındaki gelişmeleri incelemektir. Ayrıca Afganistan'daki aktif gazeteciler ile 2001 yılında ABD ve NATO güçlerinin gelişiyle Afganistan basınındaki gelişmeler hakkında görüşülecektir. Bu araştırmada 11 Eylül sonrası Afganistan basınının gelişmesi konusunda yazılı kaynaklar ve gazeteler incelenecektir. Araştırma sürecinde betimsel analiz ve mülakat yöntemlerinden yararlanılacaktır. Afganistan basın tarihi daha önce araştırılmıştır fakat 11 Eylül 2001'den günümüze kadar 20 yıllık süreçteki gelişmeler hakkında tam bir araştırma yapılmamıştır. Afganistan basınının tarihi ve 11 Eylül'den bugüne kadar ki gelişmesi hakkında Türkçe tez yazılmamıştır. Bu sebeple sosyal bilimler için bu araştırma, Afganistan basını için yeni bir başarı ve gelecekte önemli bir kaynak olacaktır. |