Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Müzikoloji Anasanat Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Orhan ALKAN
Danışman: Yılmaz Kahyaoğlu
Özet:
Amaç: Bu çalışma, Erzurum türkülerinde kullanılan kuş motiflerinin edebi, kültürel, mitolojik
ve dini-tasavvufi ifadelere müzikal olarak etkisini inceleyerek, bu motiflerin yerel özellikler ve
kültürel bağlam üzerindeki katkılarını anlamayı amaçlamaktadır.
Yöntem: Bu çalışmada, Erzurum türkülerinde yer alan kuş motifleri ezgi yönlendirmesi
açısından incelenmiştir. Araştırma sürecinde betimsel tarama modeli kullanılarak, Türk Halk
Müziği repertuvarındaki eserler ile konuya ilişkin literatür detaylı bir şekilde analiz edilmiştir.
Verilerin değerlendirilmesinde içerik analizi tekniği uygulanmış ve kuş motiflerinin edebi,
kültürel, mitolojik ve dini-tasavvufi anlamları ile müzikal işlevleri yorumlanmıştır.
Bulgular: Bu bölümde, kuş motifleri bulunan 41 Erzurum türküsünün edebi, kültürel, mitolojik
ve dini-tasavvufi bağlamlardaki işlevleri değerlendirilmiştir. Kuş motiflerinin ezgi
yönlendirmesindeki etkileri detaylı analizlerle incelenmiş ve bulgular yorumlanarak
sunulmuştur.
Sonuç: Bu çalışmada, Erzurum türkülerinde yer alan kuş motiflerinin edebi, kültürel, mitolojik
ve dini-tasavvufi anlamları, ezgisel ve ritmik yapılarıyla birlikte incelenmiştir. Bülbül, kumru,
güvercin ve turna motiflerinin ezgisel ifadeleri, kuşların doğadaki hareketleri ve sembolik
anlamlarını yansıtan karakteristik müzikal ögelere rastlanmıştır. Anka gibi mitolojik motifler
ise özellikle yeniden doğuş temasını yansıtan ezgisel yapılarla öne çıkmakta olup, anlam
zenginliğine katkıda bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kuş Motifleri, Ezgi Yönlendirmesi, Erzurum Türküleri, Semiyolojik
Çözümleme, Kültürel Anlam