Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Muhammet Mücahit Demir
Danışman: Oğuzhan Çelebi
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Amaç: Sismik
aktivitesi yüksek olan ülkemizde bulunan mevcut ya da yeni tasarımı yapılacak
olan yapıların depreme karşı dayanıklılığında kullanılabilecek olan modüler
geopolimer harçlı dolgu duvarların kullanılmasının araştırılması bu tez
kapsamında amaçlanmıştır. Ayrıca bu tezin amacı yapıların depreme karşı
korunmasının yanı sıra yeşil bir bina perspektifinde karbondioksit salınımını
azaltabilen geopolimer harçların kullanımının yapısal boyutta olmasının önünü
açmaktır. Çalışmanın sonunda geopolimer harçların kullanılmasıyla
Yöntem: Geopolimer
harçların taşıyıcı sistemlerin sismik performansına etkilerini araştırmak
amacıyla, standartlara uygun dört farklı çerçeve modeli laboratuvar ortamında
üretilmiştir. Modellerde, dolgu duvarlar çelik çerçeve kolonlarına rijit ve
esnek bağlantı detaylarıyla uygulanmış; her iki bağlantı türü hem geleneksel
beton hem de geopolimer harçlarla teşkil edilmiştir. Böylece dört farklı yapı
konfigürasyonu elde edilmiştir. Modeller, sarsma tablası deneylerine tabi
tutulmuş ve deney sırasında birleşim bölgelerine yerleştirilen ivmeölçerlerle
tepki ivmeleri, LVDT' lerle ise yer değiştirme verileri elde edilmiştir. Elde
edilen deneysel bulgular doğrultusunda, dolgu duvarlı çelik çerçevelerin deprem
etkisi altındaki göçme mekanizmaları analiz edilmiştir.
Bulgular: Deprem
testleri sonucunda, en yüksek tepki ivmesi ve yer değiştirme değerlerinin,
geopolimer harçlı esnek bağlantılı dolgu duvarlı çelik çerçeve sisteminde
meydana geldiği belirlenmiştir. Bununla birlikte, söz konusu sistemde deprem
kaynaklı hasar düzeyinin en düşük seviyede gerçekleştiği tespit edilmiştir. Öte
yandan, geleneksel beton harçla rijit olarak bağlanan dolgu duvarlı çerçeve
sisteminin yer değiştirme kapasitesinin en düşük olduğu gözlemlenmiştir.
Sonuç: Çalışma
sonucunda, karbondioksit (CO₂) salınımını azaltma potansiyeline sahip
geopolimer harçların, taşıyıcı sistemlerin deprem performansını iyileştirmede
etkin bir şekilde kullanılabileceği belirlenmiştir. Ayrıca, dolgu duvarların
taşıyıcı sistem elemanlarına esnek derzlerle bağlanmasının, sismik davranış
açısından en uygun çözüm olduğu sonucuna ulaşılmıştır.