1970-1985 yılları arasında yayımlanmış romanlarda gecekondu sorununa Ankara merkezli bir bakış


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜSEYİN ALGÜL

Danışman: Mehmet Törenek

Özet:

Hızlı kentleşme sürecinin yaşanmaya başladığı 1950 sonrası dönemde, siyasi ve ekonomik istikrarsızlığın sebep olduğu gecekondu sorunu ortaya çıkar. Başkent Ankara'da, konut sıkıntısına yönelik bir çözüm olarak görülen gecekondular, çaresizliğin sebep olduğu sağlıksız bir yerleşme biçimi olarak varlık gösterir. Gecekondu olgusu, Türk toplumunun sosyokültürel, ekonomik ve ideolojik yapısında köklü değişiklikler yaşanmasına neden olur. Bu durum, toplumsal olana ve insan gerçekliğine dair anlatıma sahip olan kurgusal metinlerde yazarların gözlemleri neticesinde karşılık bulur. Gecekondu, gecekondu toplumu, gecekondulaşmanın neden olduğu altyapısal eksikliklerin kurgusal metinler üzerindeki etkisini örnekleyen bu çalışma ile, özelde Ankara'dan hareketle romanların gecekondu sorununu ele alış biçimi açısından derinlemesine bir çözümleme amaçlanmıştır. Bu doğrultuda yazarların mekân tasvirlerinin gerçeklikle örtüştüğü, Türkiye tarihindeki gecekondu sorununun romanlarda eş zamanlı ilerlediği ortaya konulmuştur. Bununla birlikte edebiyat ve sosyoloji, roman ve toplum arasındaki etkileşimsel ilişki desteklenmiş, farklı dünya görüşlerine sahip yazarlarımızın toplumsal sorunlar karşısında pasif bir tutum benimsemediği gibi ortak söylemler de geliştirebildiği gözlemlenmiştir.