Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEYMA OFLAZ
Danışman: Abdulbaki Bilgiç
Özet:
Bu çalışmada
çiftçinin Afşin-Elbistan termik santralin yaşam ve tarım alanlarından daha uzak
bir yere taşınması için ne kadar parasal değere gönüllü olduğunu belirlemek
üzere kurgulanmıştır. Bu bağlamda koşullu değerleme metodu kullanılarak
çiftçinin ve işletmesinin karakteristik özellikleri ile ödeme istekliliği
olasılığı arasındaki istatistiksel ilişki ortaya konulmuştur. Çalışmada
anketler yüz yüze yapılmış ve aykırı ve kayıp gözlemler atıldıktan sonra 302
adet gözlem ile çalışmaya konu olmuştur. Ödeme istekliliği fayda modelinden
türetilmiş ve probit modeli kullanılarak tanımlanan ilişki düzeyine
ulaşılmıştır. Çiftçinin ve işletmesinin birçok karakteristik özellikleri ödeme
istekliliği olasılığı üzerinde etkili olduğu gözlemlenmiştir. Teklif fiyatına
ait parametre yön olarak ekonomi kuramı ile örtüşmekte ve artan teklif fiyatı
ödeme istekliliği olasılığını düşürdüğü gözlemlenmiştir. Ayrıca bireysel ödeme
istekliliği ve medyan ödeme istekliliği miktarları sırasıyla 1000 TL ve 3017
TL’dir. Kahramanmaraş ilinde faaliyet sürdüren 26.769 işletme olduğu
düşünülürse medyan ödeme istekliliği tutarı referans alındığında toplam ödeme
istekliliği tutarı yaklaşık 81 milyon TL değerinde bir taşıma maliyetinin
çiftçiler tarafından üstenebileceğini göstermektedir. Karar alıcılar bu tip
değerlendirmeleri negatif dışsallık üreten firmalara çeşitli vergiler adı
altında uygulayarak yöredeki insanların sosyal maliyet düzeylerini
düşürebilirler.