Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Güzel Sanatlar Eğitimi Anasanat Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Levent TÜRKEL
Danışman: Yavuz Şen
Özet:
Bu araştırma, flüt öğretiminde makamsal dizilere göre bestelenmiş etütlerin icraya yönelik etkilerini belirleyebilmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, nitel ve nicel olmak üzere iki boyuttan oluşmaktadır. Buna göre bir yönüyle betimsel, diğer bir yönüyle de deneysel bir araştırma niteliği taşımaktadır. Araştırmada yer alan üç alt probleme cevap verebilmek amacıyla; betimsel boyutta öncelikle, Türkiye'de mesleki müzik eğitimi kapsamında flüt öğretimi uygulayan, 24 devlet üniversitesinin, 1 özel üniversitenin ve bir devlet kurumunun flüt öğretim elemanlarına yönelik olarak, "Çağdaş Türk Müziği Flüt Öğretiminin Değerlendirilmesi" konulu anket uygulaması yapılmıştır. Flüt öğretim elemanlarına yönelik yapılan anket çalışmasında, Türkiye'de uygulanan flüt öğretim programları ile Çağdaş Türk Müziği flüt öğretiminin değerlendirilmesi istenmiştir. Flüt öğretim elemanlarının düşüncelerinden oluşan verilerin analizi ile frekans ve yüzde dağılımları, üçüncü bölümde tablolar ile gösterilerek açıklanmıştır. Araştırmanın diğer bir betimsel basamağı ise, deneysel çalışmada kullanılmak üzere hazırlanmış olan, makamsal dizilere göre bestelenmiş etütlerdir. Bu etütlerin oluşturulmasında öncelikle, deney eseri olarak belirlenen "Köçekçeler Orkestra Süiti", araştırmacı tarafından flüte uyarlanmıştır. Uyarlanan eserin makamsal dizi ve ritim/usûl analizi yapılarak, eserin içerisinde makamsal dizi özelliği gösteren yapılar belirlenmiştir. Eserin icrasında karşılaşılabilecek zorluk derecelerinin belirlenebilmesi için deney eseri, Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı flüt eğiticisi tarafından, flüt eğitimi alan 10 farklı öğrenciye çaldırılmış ve öğrencilerin genel olarak teknik problemlerle karşılaştıkları bölümler tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra araştırmacı tarafından deney grubu öğrencilerinin ön test sonucunda teknik zorluk yaşadıkları bölümler de belirlenmiş ve diğer üniversitede eğitim gören öğrencilerle aynı teknik problemlerle karşılaşıldığı gözlemlenmiştir. Yapılan bu araştırmalar sonucunda, icraya yönelik yaşanan problemleri çözebilmek için eser içerisindeki makamsal dizi ve ritimleri/usûlleri kapsayacak şekilde etütler hazırlanmıştır. Araştırmanın deneysel boyutunda, tek gruplu ön test-son test deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmada "Köçekçeler" isimli deney eseri için hazırlanan özgün çalışma etütlerinin, öğrencilerin çalma düzeylerine ve başarılarına olan etkilerini belirlemek amaçlanmıştır. Deneysel desenin uygulanabilmesi için, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bilimleri Bölümü bireysel çalgı flüt eğitimini veren öğretim elemanı ile yapılan görüşme neticesinde, toplam 12 lisans 3. ve 4. sınıf flüt öğrencisinden, bireysel çalgı flüt dersi akademik başarıları birbirine yakın olan 7 öğrenci belirlenmiştir. Öncelikle deney eseri bir hafta önceden belirlenen deney grubuna verilmiş ve 1 hafta sonra ön test uygulaması yapılarak kameraya kayıt edilmiştir. Etütlere çalışılması safhasında, araştırmacı tarafından yapılan derslerle, makamsal dizilere göre bestelenmiş etütler çalıştırılmış ve kameraya kayıt edilmiştir. Son test uygulamasında ise eser, öğrenciler tarafından tekrar çalınarak kameraya kayıt edilmiştir. Eser, ön-test ve son-test sonuçlarının belirlenmesi için uzman heyetine gönderilerek heyet nezdinde değerlendirilmesinin yapılması sağlanmıştır. Üçüncü ve son alt probleme yönelik soruların cevaplanabilmesi için, örneklem grubunu oluşturan deney grubu öğrencilerine (n=7), ön test-son test uygulamasının ardından bir anket düzenlenmiş ve bu ankette öğrencilerin deney eserine ve makamsal dizilere göre bestelenmiş etütlere yönelik düşünceleri sorulmuştur. Öğrencilerin düşüncelerinden oluşan verilerin analizi ile frekans ve yüzde dağılımları, üçüncü bölümde tablolar ile gösterilerek açıklanmıştır. Araştırmanın son test uygulamasının sonuçları incelendiğinde; makamsal dizilere göre bestelenmiş etütlerin, ön test sonuçlarına göre, deney eserini (Köçekçeler) seslendirmede büyük oranda etkili olduğu ve örneklem grubunun başarı seviyelerinin yükselmesinde anlamlı bir fark yarattığı gözlemlenmiştir. Ayrıca; son test sonuçlarına göre, müzikal ve teknik boyutları içeren her bir sorunun değerlendirme puanlarında da ön test sonuçlarına göre, büyük oranda başarı sağlanmış ve hazırlanan etütlerin öğrencilerin eseri seslendirmelerinde anlamlı düzeyde fark yarattığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu veriler doğrultusunda makamsal dizilere göre bestelenmiş etütlerin, Çağdaş Türk Müziği eserlerinin seslendirilebilmesine olumlu anlamda katkı sağlayabileceği, daha sonra yapılacak olan akademik çalışmalarda da kullanılabileceği ve Çağdaş Türk Müziği flüt öğretiminde de kaynak olarak yararlanılabileceği düşünülebilir.
Anahtar Kelimeler: Müzik Eğitimi, Çalgı Eğitimi, Flüt Eğitimi, Çağdaş
Türk Müziği, Çağdaş Türk Müziği Bestecileri.