Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Müzik Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yakup AYIK
Danışman: Mehmet Can Pelikoğlu
Özet:
Amaç: Bu
araştırmanın amacı, Çankırı kültürü ve TRT-THM repertuvarında bulunan Çankırı
yöresine ait halk ezgilerinde ki müzikal unsurları belirlemektir. Araştırmada
yazılı kaynaklar ve alan araştırması kapsamında Çankırı yöresinin halk müziği
kültüründe öne çıkan unsurlar belirlenmiş ve TRT- THM repertuvarında bulunan
türküler hem makamsal dizileri hem de usül özellikleri bakımından analiz
edilmeye çalışılmıştır.
Yöntem: Bu
çalışmanın yürütülmesinde Nitel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli
kullanılmıştır. Araştırma konusu kapsamında konu ile ilgili alan yazını
taraması (doküman inceleme) ve çalışmaya konu olan yazılı literatür üzerinde
içerik analizi yapılmıştır.
Sonuçlar: Çalışmanın,
Çankırı yöresi müzik kültüründe öne çıkan faktörlerin belirlenmesi ve yöreye
ait olan türkülerdeki müzikal özellikler analiz yapılarak ulaşılan bulgularla
yörenin müzik kültürünün somut verilerle ortaya konulması açısından önemli
olduğu düşünülmektedir.
Bu
doğrultuda; Çankırı yöresinin zengin bir halk müziği kültürü olduğu, temeli
Ahiliğe dayanan Yâran kültürünün (Yâran sohbetlerinin) ilin sosyo- kültürel
yönüne yön verdiği, yörede Türk halk müziği yanında Türk Sanat müziği peşrev formları
da seslendirildiği ve bu iki müzik türünde kullanılan çalgı aletlerinin
birlikte kullanıldığı, yöreye ait türkülerin müzikal analizleri sonucunda Segah,
Hüseyni, Uşşak ve Hicaz makamı dizilerinin ve 2, 4 ve 9 zamanlı usullerin daha
yaygın olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kültür,
Türk Halk Müziği, Çankırı Yöresi, Makamsal Dizi, Usûl, Türkü.