Erzurum'da Osmanlı öncesi Türk İslam eserlerinde görülen geometrik desenlerin grafik tasarım öğelerine dönüştürülerek şehir marka kimliğine faydalarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Sanat Kuramı ve Eleştiri Anasanat Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET YILDIRIM

Danışman: Yunus Berkli

Özet:

Amaç: Bir şehrin kültür, sanat, turizm, ekonomi, spor, eğitim, vb. gibi değerlerinin tanıtımı çeşitli iletişim araçları; etkinlikler, festivaller ve fuarlar aracılığıyla sağlandığı günümüzde, şehrin tarihi yapıları referans olarak önemli bir vazife görür. Bir şehrin kimliği yapısında bulundurduğu medeniyetler kadar güçlüdür. Bu medeniyetlerin miras bıraktığı mimari yapılar bu amaçta başrol oynar. Bu Bağlamda; Erzurum'da bulunan Osmanlı öncesi Türk İslam eserlerinde görülen figür ve motiflerin günümüz algı biçimine göre yorumlanıp grafik tasarım ögelerine dönüştürülecektir. Ortak bir grafik dilde oluşturulmuş grafik tasarım ögelerinin, yukarıda adı geçen kültür, sanat vb. gibi alanlarda şehir marka kimliğine yön verilmesi ve bu kimliğe katkısı incelenecektir.

Yöntem: Tez çalışması hazırlanırken Osmanlı Öncesi Türk İslam Eserlerinin teknik ve teorik araştırması yapılacak, eserler hakkında ve eserlerin üzerindeki her bir figür ve motif hakkında bilgiler verilecektir. Belirlenecek eserlerin çeşitli açılardan fotoğrafları çekilerek bu fotoğraflarda yer alan eserler üzerindeki geometrik desenlerin detayları vektör programlar aracılığı ile parça dokular oluşturulup bu dokular bir araya getirilecektir.

Önem: Oluşturulacak dokuların iletişim araçları aracılığıyla kültür, sanat, turizm, ekonomi, spor, eğitim, vb. gibi alanlarda nasıl kullanılacağına dair uygulamalar yapılacaktır. Bu çalışma uygulandığında Erzurum ilinin şehir marka kimliğinin değeri artırılmış olacaktır.

Sonuç: Toplumla direk ilişkilendirilen kültür, sanat, turizm, ekonomi, spor, eğitim, vb. gibi kavramlar alanında modern çağın düzeyinde veya daha ilerisinde bir konuma gelinecektir. Bilimsel bir eser oluşturma açısından diğer şehirler için pilot bir çalışma olması yönüyle de önemli bir adım atılmış olunacaktır.

Anahtar Kelimeler: Türk islam sanatı, geometrik desen, şehir marka kimliği, görsel iletişim, marka.