Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Esma FİL
Danışman: Fevziye Eyigör Pelikoğlu
Özet:
Günümüz sanatında, yeni biçimler ve yeni biçimsel ilişkiler
oluşturan resim sanatı giderek mimari bir hal almakta ve biçimler tuval
üzerinden mekana taşınabilir olmaktadır. Resim sanatının temel bileşenlerden
meydana gelen biçimin mimari sanatına da uyarlanabileceğini savunan ve
uygulamaya koyan sanatçıların artan sayısı, tez konusunun doğrultusunu
belirlemiştir. Her türden sanat eseri gibi, insan yaşamına ilişkin bir tanım ve
anlam içeren mimari yapıların ve resim sanatının ait oldukları toplumun öz
nitelikleri hakkında bilgi verdikleri düşüncesinden hareketle, her iki sanat
disiplininin tarihsel süreç içerisindeki değişim ve gelişim seyri yanyana
getirilerek karşılaştırılmıştır. Genel anlamda, resim sanatını seyretme ve
mimari yapıları kullanma şeklinde tanımlanan fonksiyonellikleri, ayırıcı bir
nitelik olarak değil, formal özellikler olarak belirlenmiştir. Apayrı sanat
disiplinleri olarak algılanmalarına neden olan her iki fonksiyon, aynı zamanda,
resim kompozisyonu oluşturmada ve mimari tasarım gerçekleştirmede yapı
ölçütleri olan çizgi, denge, renk, zıtlık, strüktür vb. bileşenlerin birbirleri
ile yanyanalık, beraberlik ilişkisini kurmaya olanak vermiştir. Her iki sanat
disiplinin ayrıklık ve/veya birleşiklik ihtimalinin, kendilerine özgü
kuralların uygulanmasında, eş deyişle, kurgusal bütünlüğünün oluşturulmasında
katkı sağladığı anlaşılmıştır. Söz konusu bütünsellik - ister mimari, ister
resim olsun- sanat eseri ortaya koymada, ayrışmaz ve tek bir kimlik oluşturacak
şekilde var olmakta, saf dillilikle, mekan organizasyonu olarak
tanımlanabilmektedir. Tez çalışması, elde edilen verilerin tasarım süreci
içerisinde uygulanabilirliliğini değerlendiren bir dizi resimle
desteklenmiştir. Bu çalışmanın, sanat alanında amatör yada profesyonel anlamda
kendilerini çok yönlü yetiştirmek isteyen bireylere bilimsel katkı sağlaması beklenmektedir.