Mimari-resim ilişkisi: mekansal modüler koordinasyon


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Esma FİL

Danışman: Fevziye Eyigör Pelikoğlu

Özet:

Günümüz sanatında, yeni biçimler ve yeni biçimsel ilişkiler oluşturan resim sanatı giderek mimari bir hal almakta ve biçimler tuval üzerinden mekana taşınabilir olmaktadır. Resim sanatının temel bileşenlerden meydana gelen biçimin mimari sanatına da uyarlanabileceğini savunan ve uygulamaya koyan sanatçıların artan sayısı, tez konusunun doğrultusunu belirlemiştir. Her türden sanat eseri gibi, insan yaşamına ilişkin bir tanım ve anlam içeren mimari yapıların ve resim sanatının ait oldukları toplumun öz nitelikleri hakkında bilgi verdikleri düşüncesinden hareketle, her iki sanat disiplininin tarihsel süreç içerisindeki değişim ve gelişim seyri yanyana getirilerek karşılaştırılmıştır. Genel anlamda, resim sanatını seyretme ve mimari yapıları kullanma şeklinde tanımlanan fonksiyonellikleri, ayırıcı bir nitelik olarak değil, formal özellikler olarak belirlenmiştir. Apayrı sanat disiplinleri olarak algılanmalarına neden olan her iki fonksiyon, aynı zamanda, resim kompozisyonu oluşturmada ve mimari tasarım gerçekleştirmede yapı ölçütleri olan çizgi, denge, renk, zıtlık, strüktür vb. bileşenlerin birbirleri ile yanyanalık, beraberlik ilişkisini kurmaya olanak vermiştir. Her iki sanat disiplinin ayrıklık ve/veya birleşiklik ihtimalinin, kendilerine özgü kuralların uygulanmasında, eş deyişle, kurgusal bütünlüğünün oluşturulmasında katkı sağladığı anlaşılmıştır. Söz konusu bütünsellik - ister mimari, ister resim olsun- sanat eseri ortaya koymada, ayrışmaz ve tek bir kimlik oluşturacak şekilde var olmakta, saf dillilikle, mekan organizasyonu olarak tanımlanabilmektedir. Tez çalışması, elde edilen verilerin tasarım süreci içerisinde uygulanabilirliliğini değerlendiren bir dizi resimle desteklenmiştir. Bu çalışmanın, sanat alanında amatör yada profesyonel anlamda kendilerini çok yönlü yetiştirmek isteyen bireylere bilimsel katkı sağlaması beklenmektedir.