Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Latif DURMAZ
Danışman: Fevziye Eyigör Pelikoğlu
Özet:
Amaç: Bu tez çalışmasında, Alman sanatçı Joseph Beuys'un plastik
eserlerinde ve performanslarında kullandığı balın sembolik değeri ve arı
metaforunun sanatsal işlevinin sanatçının “Sosyal Plastik Sanat” teorisi
çerçevesinden incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem:
Tezde nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Nitel veri toplama
yöntemi kullanılmıştır. Gözlem ve doküman analizi yapılmıştır. Beuys’un sanat
anlayışı ve düşünce yapısını niteleyen ‘Sosyal heykel’ kavramını ele alan teorik
çalışma, sanatsal uygulama çalışmasıyla paralel olarak yürütülmüştür.
Bulgular:
Toplumsal değişim ve dönüşüm için sanatı bir araç olarak gören ve bunu
sanatının temel amacı olarak belirginleştiren Joseph Beuys, yaşamın
döngüselliğini dayanışma içinde sürdüren arılara gönderme yaparak insan
topluluklarını değiştirip dönüştürmeye odaklı plastik sanat teorisini ortaya
koymuştur. Pek çok sanat çalışmasında arıları ve arı ürünlerini doğrudan veya
dolaylı bir şekilde çalışmalarına dahil eden sanatçı, çağdaş sanatın en etkili
figürlerinden biri olmuştur.
Sonuç:
Hayvanlara karşı duyarlı ve tabiatta düşkün bir sanatçı olan Joseph Beuys’un
yapmış olduğu çalışmalarında bal arısı metaforu kullanarak ilettiği sanatsal
ifade, bal arısının yaşam şeklinin insan topluluğuna benzerliğini esas
almaktadır. Toplum ile arılar arasında kurulan metaforik bağ, ideal toplum
düzenine gönderme yapmaktadır. Arıların ekolojik dengeye katkılarının bilinip
tanınmasının yanı sıra, yaşam deneyimlerinin sanatsal pratiğe aktarılmasının ve
hayat ile sanat arasındaki bağın kurulmasının işlevsel önemi ortaya
çıkmaktadır.