Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Süheyla Tan
Danışman: Hüseyin Köse
Özet:
Kamu yükümlülükleri ve zorunlu eğitim ile ilköğretim, kitleler
üzerinde belirleyici bir etkiye sahiptir. Milli benliği şekillendirilen ve
cinsiyet kimliğini yeniden üreten örgün eğitimin temel araç ve yapıları, bu
anlamda kültürel değerlerin de başlıca ekicisidir. Öte yandan, iyi organize
edilmiş bir söylem taşıyıcısı olarak ders kitapları, toplumu ve aileleri,
toplumun en küçük bileşenlerini ve rollerini analiz etmek için kullanılan bilgi
kaynaklarından biridir. Bu çalışma; temelde ilkokul örgün eğitim dönemi için
hazırlanmış Sosyal Bilgiler ve Türkçe ders kitaplarındaki ataerkil söylem
biçimlerine odaklanarak, ataerkil ideolojiye yönelik bir eleştiri sunmayı ve
milli kimliğin biçim ve kurgu inşası sürecini incelemeyi hedeflemektedir.
Türkiye'de 2018-2019 eğitim ve öğretim yılı içerisinde kullanılan ilkokul
Sosyal Bilgiler ve Türkçe ders kitaplarının seçildiği bu araştırma, cinsiyet
kimliklerinin hangi çerçeve içinde tasarlandığını ve Türk aile yapısında
bireylere hangi rollerin biçildiğini incelemektedir. Çalışmada, söz konusu ders
kitaplarının yaydığı değer ideolojisinin tespitinde göstergebilimsel yöntemden yararlanılmıştır.