Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Biyoteknoloji, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Merve ŞENOL KOTAN
Danışman: Neslihan Dikbaş
Özet:
Amaç: Bu çalışmada, bakteri içerikli ve uygun bir katı taşıyıcılı formülasyon geliştirilerek, hıyarda Fusarium kök ve gövde çürüklüğü hastalığına sebep olan Fusarium oxysporum f.sp. radicis-cucumerinum'a karşı biyoajan olarak kullanılabilirliğini ve bitki gelişimine etkisini incelemek amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmada, biyoajan bakterilerin (MF-1, TV-6F, TV-17C, C-37A) antifungal etkinliği belirlenmiş ve 16s rDNA dizi analiziyle tanılaması yapılmıştır. Bakterilerin optimum geliştiği ortam, pH ve sıcaklık şartları belirlenerek, 12 farklı formülasyon oluşturulmuştur. Formülasyonların farklı dozlarda hastalığa karşı etkinliği, serada hıyar bitkilerine test edilmiştir. En etkili olduğu belirlenen 2 formülasyonla, hıyar bitkilerinde hastalık şiddeti değerlendirilmesi ve bitki analizleri yapılmıştır. Ayrıca 12 formülasyonun oda ve buzdolabı sıcaklıklarında, 6 ay boyunca raf ömürleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bulgular: Çalışma sonucunda, Pseudomonas chlororaphis olarak tanılanan MF-1 ve C-37A izolatları ile Bacillus subtilis olarak tanılanan TV-6F ve TV-17C izolatlarının endosporları kullanılarak, 1,6×109 – 4×107 kob/g aralığında bakteri içerikli formülasyonlar oluşturulmuştur. Genel olarak hastalığa karşı, formülasyon uygulamalarının kimyasal ilaç uygulamasına göre antifungal etkinliğinin daha yüksek olduğu, ayrıca bitki beslenmesine de önemli katkı sağladığı belirlenmiştir. Formülasyonların raf ömrü çalışmalarında, 6. aydaki bakteri sayıları 8,9×109 – 9,3×106 kob/g aralığında bulunmuştur. Sonuç: Hıyarda Fusarium kök ve gövde çürüklüğü hastalığına karşı bu çalışmada geliştirilen biyolojik ürünler, kimyasal ilaçlara göre önemli üstünlüklerinden dolayı alternatif olarak kullanılabilir.