Bos örneklerinde menenjit etkenlerinin menenjit paneli ile araştırılması


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanlığı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HALİL İBRAHİM UYGUNER

Danışman: Hakan Uslu

Özet:

BOS Örneklerinde Menenjit Etkenlerinin Menenjit Paneli ile Araştırılması

Amaç: Menenjit, pia-araknoid meninkslerin bakteriyel, viral ve fungal ajanlar tarafından enfeksiyonu sonucu meydana gelen santral sinir sistemi enfeksiyonlarından biridir. Merkezi sinir sistemi (MSS) enfeksiyonları yüksek oranda mortalite ve morbiditeye neden olmaktadır. Bu sebeple hızlı tanı ve tedavi ciddi önem taşımaktadır. Akut bakteriyel menenjit etkenlerin %80-85’inden Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis ve Haemophilus influenzae tip B sorumlu olup, vakaların %80-95’inden polio dışı enterovirüs sorumludur. Ülkemizde bu menenjit etkenlerinin bildirilmesi zorunludur. Bu çalışmada hastanemize gelen hastalardan alınan Beyin Omurilik Sıvısı örneklerinde (BOS) Real-Time polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) metodu ile menenjit etkenlerinin saptanması hedeflenmiştir.

Materyal ve Metot: 2018-2021 yılları arasında hastanemize gelen 256 kişiden alınan BOS örnekleri real-time PZR kullanılarak retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Sitomegalovirüs (CMV), Eschericha coli, Epstein-Barr virüs (EBV), Haemophilus influenzae, İnsan Herpes virüsü-6 (HHV-6), Herpes Simpleks virüsü-1,2 (HSV), Listeria monocytogenes, Neisseria meningitidis, Streptococcus agalactiae, Streptococcus pneumoniae, Varicella-zoster (HHV-3) virüs gibi etkenlerin tanılanması gerçekleştirilmiştir.

Bulgular: Menenjit şüphesiyle gelen 256 hastadan 31’i (%12.1) pozitif olarak belirlenirken 225’u (%87.9) negatif olarak belirlenmiştir. Pozitif olan hastalardan 1 kişide CMV etkeni (%3.22), 1 kişide VZV etkeni (%3.22), 5 kişide E. coli etkeni (%16.15), 2 kişide EBV etkeni (%6.45), 2 kişide H. influenzae (%6.45), 2 kişide HHV-6 etkeni (%6.45), 6 kişide HSV-1 etkeni (%19.36), HSV-2 etkenine rastlanılmamıştır, L. monocytogenes etkenine rastlanılmamıştır, 6 kişide N. meningitidis etkeni (%19.36), S. agalactiae etkenine rastlanılmamıştır, 3 kişide S. pneumoniae etkeni (%9.67) saptanmıştır. Üç kişide ko-infeksiyon (%9.67) tespit edilmiştir.

Sonuç: Menenjitin erken teşhis ve tedavisi, morbidite ve mortaliteyi azaltmada çok önemli bir etkendir. Menenjit şüphesi bulunan hastalarda Rt-PZR yöntemi gibi moleküler yöntemler kullanılarak menenjit etkenlerinin erken saptanması mümkün olabilir. Menenjit etkenlerinin erken teşhisi hastanın gereksiz antibiyotik kullanımının önüne geçmektedir.

Anahtar Kelimeler: bakteriyel menenjitler, menenjit, viral menenjit