Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ELİFE YAVUZ
Danışman: Vedat Dağdemir
Özet:
Amaç: Son
yıllarda Maraş Biberi ekim alanlarının artması üreticilerin bu ürüne
yöneldiğini göstermektedir. Üretimi ile tarım sektörü ve tarıma dayalı sanayi
sektörüne önemli katkısı bulunan Maraş biberinin, üretim ve pazarlanmasında
kullanılan işgücü ile bölge ve ülkedeki tarımsal istihdama katkısı oldukça
yüksektir. Bu araştırma Gaziantep ilinde baharatlık kırmızı biber üreten
işletmelerin üretim maliyetinin hesaplanması, üretim maliyetinin hesaplanarak
karlılığın belirlenmesi, pazarlama yapısının ortaya konulması, baharatlık
kırmızı biber üretimi ve pazarlanmasında yaşanılan sorunların belirlenmesi ve
bunlara çözüm önerilerinde bulunulması amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Bu
amaçla Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağ ilçelerinde baharatlık kırmızı biber
üretimi yapan 162 tarım işletmesinde üreticilerle yüz yüze anket yapılmıştır.
Yapılan anket verileri 2020 yılını kapsamaktadır.
Bulgular: İncelenen
tarım işletmelerinde ortalama 45,41 dekar alanda baharatlık kırmızı biber
üretimi yapıldığı tespit edilmiştir. Bir dekar baharatlık kırmızı biber üretiminde değişken
masraflar toplamı 1788,20 ₺/da, sabit masraflar 434,10 ₺/da olup toplam üretim
masrafı ise 2222,25 ₺/da olarak hesaplanmıştır. Baharatlık yaş kırmızı biber
verimi bölge ortalamasında 1656,80 kg/da
ve dekara kuru verim ise 382,04 kg/da, 1 kg baharatlık kırmızı biber üretim
maliyeti bölge ortalamasında 1,34 ₺ olarak hesaplanmıştır.
Pazar masrafları toplamı dikkate
alındığında 1 dekardan sağlanan net kar bölge ortalamasında 1532,76 ₺, brüt kar
ise bölge ortalaması 1967,04 ₺, oransal karın bölge ortalaması ise 1,68 olarak
hesaplanmıştır.
Sonuç: Bir
dekar baharatlık kırmızı biber üretiminden 3810,64 ₺/da gayrisafi üretim değeri
sağlandığı bulunmuştur. Üretim masrafları toplamı incelendiğinde bölgedeki
üreticilerin dekara ortalama 1588,39 ₺ net kar sağladığı gözlemlenmiştir.
Üretim masrafları toplamı dikkate alındığında bölgede 2022,44 ₺/da brüt kar
sağlanmaktadır. Araştırma bölgesinde baharatlık kırmızı biber üreticisinin
üretim için yaptığı 1 ₺’lik masrafa karşılık sağlayacağı kar, yani üretim
maliyetine göre oransal kar bölge ortalamasında 1,72 olarak tespit edilmiştir.
Baharatlık kırmızı biber pazar maliyeti de hesaplanmıştır. Baharatlık kırmızı
biber üreticisinin pazar masraf toplamı bölge ortalaması 2277,65 ₺/da’dır. 1 Kg
baharatlık kırmızı biber pazar maliyeti bölge ortalaması ise 1,37 ₺ olarak
hesaplanmıştır.
Anahtar Kelimler: kırmızı biber, maliyet, net kar, pazarlama marjı, Gaziantep
Kasım 2022, 54 sayfa