Yüksek enerjili yumurtacı tavuk yemine ursolik asit ilavesinin performans ve yumurta kalitesi parametreleri ile serum lipit profili ve karaciğer yağlanması üzerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FETHİ POLAT

Danışman: Şaziye Canan Bölükbaşı Aktaş

Özet:

Yüksek enerjili tavuk yemine farklı oranlarda (% 0, 0.5, 1 ve 1.5) ursolik asit ilavesinin performans, yumurta kalitesi, bazı kan parametreleri ve bazı karaciğer enzimleri ile karaciğer yağlanması üzerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülen araştırmada, 70 haftalık yaşta toplam 120 adet Lohman LSL yumurtacı tavuk kullanılmıştır. Hayvanlar şansa bağlı olarak 5 gruba ayrılmış ve her grup altı alt gruptan oluşmuştur. Denemede kontrol grubu bazal yemle, muamele grupları ise yüksek enerjili (3020 kcal/kg) yeme sırasıyla, % 0, 0.5, 1 ve 1.5 oranında ursolik asit ilave edilen rasyonlarla beslenmiştir. Hayvanlara 8 haftalık deneme süresince yem ve su ad-libitum olarak verilmiştir.

Canlı ağırlık değişimi ve yumurta veriminin YE +%0.5 UA ve YE +%1 UA gruplarında kontrol grubuna göre azaldığı, ancak YE +%1.5 UA grubunda kontrol grubuyla benzer olduğu tespit edilmiştir. Yumurta ağırlığının YE + %1.5 UA grubunda en yüksek olduğu belirlenmiştir. En iyi yemden yararlanma oranı kontrol, YE +%1 UA ve YE +%1.5 UA gruplarında görülmüştür. Ölüm oranı ve yumurta kalitekriterleri bakımından gruplar arasında farklılık tespit edilmemiştir.

Yüksek enerjili yem grubunda karaciğer yaş ağırlığı ve karaciğer yağ oranının en yüksek olduğu (P<0.01), ancak yemlere ursolik asit ilavesinin karaciğer yağ oranını önemli derecede düşürdüğü belirlenmiştir. Yeme ursolik asit ilavesinin kan plazma MDA ve NEFA değerlerini yükselttiği, GSH ve GPx değerlerini ise (P<0.01) düşürdüğü saptanmıştır. Yüksek enerjili yeme % 1.5 oranında ursolik asit ilavesi ALT ve toplam kolesterol seviyesini artırırken glukoz oranını düşürmüştür. En yüksek VLDL, TG ve LDL değerleri YE + % 0 UA ve YE +% 1.5 UA gruplarında bulunmuştur.

Sonuç olarak, yüksek enerjili yemle beslenen yumurtacı tavuklarda yağlı karaciğer sendromunun oluştuğu ve buna bağlı olarak yemden yararlanma katsayısının olumsuz anlamda etkilendiği, ancak yüksek enerjili yeme ursolik asit ilavesinin karaciğerde yağlanmayı önemli ölçüde azaltarak yemden yararlanma oranını iyileştirdiği kanaatine varılmıştır.