Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BÜŞRA YAMAN
Danışman: Gül Geyik
Özet:
Avrupa’da en tanınmış Flaman sanatçı olan Peter Paul Rubens
(1577-1640), Barok resim sanatının önde gelen usta isimlerindendir. Reform
karşıtı sunak resimleri, portreler, manzara resimleri, mitolojik ve canlandırma
içeren tablolarıyla tanınan ressam, Rönesans hümanizmiyle eğitim görmüş bir
bilim adamı ve sanat koleksiyoncusudur. Rubens yalnızca memleketi Flandre’ın
değil, 18. yüzyılın İngiliz, 18. ve 19. yüzyılların Fransız resmini de
etkileyen evrensel bir sanatçıdır.
Rubens’in üslubu ve onu diğer Barok ressamlardan ayıran
özellikleri taşkın canlılığı, yaşama sevinci ve yaratma dehası ile
açılanabilir. Resimlerinde yer alan sedef tenli, taşkın vücutlu, keyifli
melekler, onun eşsiz sanatını yansıtan en önemli figürlerdir. Bu çalışmanın
amacı, ressamın dini, mitolojik ve alegorik tablolarında yer alan melek
figürlerinin analizlerini yaparak, bu figürleri ikonografik anlatımlarıyla
tanıtmaktır.
Konu ele alınırken öncelikle Peter Paul Rubens’in hayatı,
kişiliği, sanatı, etkilendiği ressamlar ve bulunduğu dönem içerisindeki
sanatsal üslubu değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmenin devamında Barok sanat
üzerinde durularak ressamın ürün verdiği sanat çağı, Rubens’in sanatını analiz
edebilmek amacıyla detaylandırılmıştır. Çalışmanın devamında Hıristiyan
sanatındaki melek anlayışı üzerinde ayrıntılı olarak durulmuştur.
Bu bağlamda, tez çalışmamın katalog kısmında Rubens’in dini,
mitolojik ve alegorik konulardan oluşan 25 tablosu tanıtılmış, melek figürleri
ikonografik ve üslup açısından detaylandırılmıştır. Çalışmanın ana kurgusu olan
melek figürü üzerinde durularak, sadece sanatçının melek figürleri bağlamında
değil, melek figürlerinin Avrupa sanatında geçirmiş olduğu değişimleri ele
almak amacıyla, kendinden önceki ve çağdaş olduğu sanatçıların eserleriyle
örneklendirilerek incelenmiştir.