Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Muhammetcan ELEM
Danışman: Fevziye Eyigör Pelikoğlu
Özet:
Amaç: Bu çalışmanın amacı, insanlığın bilinen tarihine
paralel olarak var olduğu düşünülen sanatın nihai hakikat arayışında ya da
aykırı mantık yürüterek anlam alanını genişletme faaliyetlerinde kavram ve
nesne olarak kendini gösteren yumurta formunu felsefi, kültürel ve sanatsal
boyutlarıyla incelemektir.
Yöntem: Tezde hedeflenen amaca ulaşmada betimsel araştırma
modeli benimsenmiştir; Gözlem tekniği uygulanarak ve nitel araştırma modeline
dayalı olarak literatür taraması yapıldıktan sonra kavram açıklamaları ve
görseller üzerinden sanatın paradoksal niteliği ortaya koyulmuştur. Yumurta
formunu içeren eserlerin analizi yapılarak konu geliştirilmiş, kuramsal çalışma
paralelinde bir dizi resimden oluşan uygulama alanı yaratılmıştır.
Bulgular: Mantığa dayalı akıl yürütme yerine yeni varyasyonların üretilebileceği çıkarımlara olanak tanıyan paradoksal düşünceden yararlanan sanatın, kavram ve nesne olarak yumurta formunu sıklıkla kullandığı tespit edilmiş, amaç ve işlev farklılıklarına rağmen tarihsel süreçte bunun sanatın bir özelliği haline gelmesinin nedeninin sanatın çelişkili durumunu sorun edinen sanatçılardan kaynaklandığı anlaşılmıştır.
Sonuç:Felsefede ilk neden paradoksu olarak bilinen “yumurta mı tavuktan çıkar, tavuk mu yumurtadan?” sorusunu akla getiren sanat eserleri incelenerek, içerdikleri sanatsal ifadenin toplumsal ve kültürel anlam üretimine etkisi ve yaratma eylemine katkısı değerlendirilmiştir.