Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Emine AŞKAN
Danışman: Vedat Dağdemir
Özet:
İnsanların beslenmesi için gerekli temel besin
maddelerinden biri de süttür. Süt sığırcılığı işletmeleri hem toplumun süt
ihtiyacını kaşılaması, hem de besi sığırcılığına materyal sağlaması bakımından,
tarımsal üretim için gereklidir. Tarımsal üretimde işletmelerin başarısını ve
sürekliliğini sağlamak açısında devletin destek ve teşvikleri işletme
maliyetlerini düşürmek ve düzenli gelir sağlamak açısından son derece
önemlidir.
Bu çalışmada TRA1 Düzey 2 kapsamında yer alan
Bayburt, Erzincan, Erzurum illerindeki süt sığırcılığı yapan tarım işletmeleri incelenmiştir. Oransal
örnek hacmi kullanılarak çiftçilerle 182 adet anket yapılmıştır.
İşletmelerin ekonomik analizleri yapılarak fonksiyonlarına
göre sermaye yapıları ortaya konmuş, aktif –pasif denkiliği belirlenmiştir.
İşletmelerin Gayri Safi Hasıla, Saf Hasıla, Tarımsal Gelir, Net Çiftlik Geliri,
Rantabilite Faktörü ve Brüt Marj hesap edilmiştir.
Çalışmada Bayburt, Erzincan, Erzurum işletmeleleri
ve TRA1 bölge ortalaması süt maliyeti hesap edilmiştir. Hesaplamalar sonucu
Bayburt, Erzincan, Erzurum ve TRA1 ortalama süt maliyeti sırasıyla teşviklerle
0,616, 0,545, 0,600, 0,593 TL/Kg ve teşviksiz 0,877, 0,717, 0,859, 0,820 TL/Kg
olarak hesap edilmiştir. Bu çalışmada,
yarı logaritmik OLS analizleri yapılarak toplam gayrisafi üretim değerine ve hayvansal
üretimden kaynaklı gayrisafi üretim değerine etki eden faktörler analiz
edilmiştir.
Araştırma
sonuçlarına göre, yem maliyetlerinin yüksek olması, süt gelirinin tüm seneye
yayılamaması ve pazarlama konusunda kooperatiflerin yeterli ve etkin
çalışamaması nedenleriyle TRA1 kapsamındaki işletmelerin kar sağlayamadığı
belirlenmiştir.