Ordu ili Fatsa ilçesi jeotermal enerji potansiyelinin ısıtma sistemlerinde kullanımı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yenilenebilir Enerji Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUNCAY ŞAHİN

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Mehmet Sami Güler

Eş Danışman: İlhan Volkan Öner

Özet:

Jeotermal kelime anlamı olarak; jeo (yer) termal (sıcak), "yer sıcaklığı" anlamına gelir. Jeotermal kaynaklar; artan enerji ihtiyacının karşılanması, fosil yakıtların rezervlerinin giderek azalması, döviz kuru ile beraber gelen maliyet artışları ve olumsuz çevre etkileri nedeniyle konutlarda ısıtma amacıyla kullanımınında gün geçtikçe artış görülmektedir. Jeotermal kaynakların ayrıca; sıcak su ve buhar üretiminden insan sağlığına, tarımdan sanayiye, elektrikten kuru buz üretimine, meyve, sebze kurutmaya kadar birçok alanda da kullanılabilirliği bilinmektedir. Bu çalışmada Ordu İli Fatsa İlçesi Ilıca Mahallesi' nde bulunan, Sarmaşık Kaplıca Termal Otel için sıcak su ihtiyacının ısı pompası ile desteklenme durumu incelenmiştir. Otel termal turizm açısından bölgede yıl boyunca tercih edilmekte olup Karadeniz bölgesinde sahile en yakın termal otel olma özelliğine sahiptir. İnceleme alanımızda sadece bir adet termal kuyu olup; toplam kuyu kapasitesi 0.095395 MWt ve ortalama sıcaklık 48°C'dir. Bu sıcaklık değeri ülkemizde bulunan jeotermal kaynakların %95'i çalışmamızda belirtildiği gibi düşük sıcaklıklı kaynaklardır. Tezimizin ana amacı düşük sıcaklıklı jeotermal kaynaklar ile ısıtma yapılabileceği konusunda araştırma ve çözüm önerisi sunmaktır. Kullanım sıcak suyu ile ısıtma sisteminin verimli ve ekonomik çalışması için ısı pompası kullanılmıştır. Kaynak debimizin de düşük olması sebebi ile jeotermal kaynağın direkt olarak ısı pompasında kullanılamayacağı belirlenmiştir. Bu sebeple termal havuzlarda gün içerisinde kullanılan havuz suyunun kullanım saatleri dışında boşaltılıp depolanması sağlanmıştır. Bu çalışmada, Jeotermal enerjinin ülkemiz ve dünyadaki yeri, potansiyeli uygulama alanları ve sistem bileşenleri hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Ayrıca, örnek olarak bir jeotermal tesise ait kullanım sıcak su ihtiyacının, jeotermal kaynaklı atık su ısı pompası vasıtasıyla karşılanabilmesi için bir uygulama projesi hazırlanmış olup sistemin ilk yatırım maliyeti ve proje amortisman süreleri diğer enerji kaynakları ile mukayese edilmiştir Ülkemiz 2018 yıl sonu itibari ile jeotermal kaynakların doğrudan kullanım kapasitesini 8.340 MWt olarak hedeflemektedir. Bu sebeple ülkemizde farklı bölgelerde halen termal kaynak bulunması, yeni yapılacak arama ve sondaj çalışmaları sonucunda mevcut potansiyele eklenmesi, jeotermal enerji kaynağının önemini ve kullanıma yönelik teşviğini artırmış olacaktır.