Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Kış Sporları Enstitüsü, Beden eğitimi ve Spor, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EDA YILMAZ
Danışman: Erdinç Şıktar, Eda Yılmaz
Özet:
Amaç: İmgeleme, uygulamalı bir zihinsel antrenman türü olarak spor psikolojisi
alanında giderek popüler olmaya başlamış psikolojik antrenman yöntemlerinden
biridir. Alanında başarılı olan birçok olimpik ve elit sporcunun imgeleme
antrenmanı yaparak performans seviyelerini arttırdıkları bilinmektedir. Her ne
kadar sportif performansa önemli katkıları bilimsel olarak kanıtlanmış olsa da
imgeleme antrenmanlarının verimliliği ve etkililiğini arttıracak araştırmalara
ihtiyaç vardır. Bu bağlamda yapılan bu çalışmanın amacı, sporculara uygulanan görsel
dikkat ve görsel hafıza egzersizlerinin imgeleme becerisi üzerindeki etkilerini
incelemektir.
Yöntem: Araştırmaya
20,27 yaş ortalamasına sahip olan (n=15 deney n=15 kontrol) 30 sporcu katılmıştır.
Araştırmanın katılımcıları üniversite takımlarında oynayan (basketbol, futbol,
voleybol) sporcular arasından seçilmiştir. Çalışmada nicel araştırma
yöntemlerinden olan yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. Veriler sporcuların ön
test ve son testleri alınarak ölçülmüştür. Nicel verileri tespit etmek için
Hareketi İmgeleme Ölçeği, d2 Testi ve N
back testleri kullanılmıştır. Elde edilen veriler, deney ve kontrol
gruplarının zamana göre farklılıklarını ortaya çıkarmak için karışık ölçümlerde
ANOVA (2x2) testi uygulanmıştır. Çalışmada yer alan veriler SPSS istatistik
programı ile analiz edilerek, anlamlılık düzeyi ise p<0,05 olarak kabul
edilmiştir.
Bulgular: Yapılan çalışmanın
bulguları incelendiğinde; sporculara uygulanan 6 haftalık görsel hafıza
egzersiz müdahalesi neticesinde sporcuların hem görsel hafıza seviyeleri hem de
imgeleme becerilerinde anlamlı farklılıkların olduğu tespit edilmiştir.
Çalışmanın diğer bir parametresi olan görsel dikkat; sporculara uygulanan
egzersiz müdahaleleri sonucunda bir gelişim göstermemiş ve görsel dikkat seviyelerinde
anlamlı farklılıklar saptanmamıştır.
Sonuç:
Yapılan bu çalışma sonucunda; sporculara
uygulanan görsel hafıza egzersizlerinin, sporcuların imgeleme becerilerini
artırmada görsel dikkat egzersizlerine göre daha etkili sonuçlar verdiği
söylenebilir.
Anahtar
Kelimeler: Görsel
Dikkat, Görsel Hafıza, İmgeleme, N Back, Spor Psikolojisi