Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatih Korkmaz
Danışman: Savaş Eğilmez
Özet:
Sultaniye, İlhanlı Hükümdarı Sultan Olcaytu’nun emriyle 1305 yılında kurulmaya başlandı. 1313 yılında tamamlanan şehir İlhanlı Devleti’nin başkenti ilan edildi ve İlhanlı Devleti’nin son başkenti oldu. Kısa süre içerisinde büyük bir gelişim gösteren Sultaniye, Tebriz ile beraber bölgenin en büyük şehri olmuştur. Sultaniye coğrafi konumu ve stratejik önemi ile bölgenin en büyük ticaret şehirlerinden birisi oldu ve süre içerisinde İlhanlıların en gözde şerilerinden birisi olmayı başarmıştır.
İlhanlı Devleti’nin dağılmasından sonra İran coğrafyasında baş gösteren siyasi olayların en çok etkilediği yerlerden birisi de Sultaniye olmuştur. Şehir 1335 yılından sonra Çobanoğulları ve Celayirliler arasında meydana gelen siyasi olayların merkezinde kalmıştır. Bu iki devlette kendisini İlhanlı mirasçısı olarak gömüş ve bu sebeple Sultaniye şehrine hâkim olmak istemiştir. Ancak hâkimiyet mücadelesi Sultaniye şehrinde siyasi istikrarın bozulmasına sebep olmuştur. 1359 yılında Celayirli tahtına çıkan Sultan Üveys zamanında Celayirli toprağı olan Sultaniye’de belirli bir dönem istikrar sağlanmış olsa da daha sonra Celayirli Sultan Ahmed ve Adil Ağa arasındaki meydana gelen mücadelelere tanıklık etmiştir.
Sultaniye şehri 1385 yılında Timurlu hâkimiyetine geçmiş ve bu dönemde şehir tekrar istikrara kavuşmuştur. Ancak Timurlu Miranşah’ın 1404 yılında Sultaniye şehrinde yaptığı tahribat şehrin eski önemini yitirmesine ve nüfusun da azalmasına sebep olmuştur. Bu tarihten sonra büyük nüfus kaybı yaşayan 1410-1429 yılları arasında meydana gelen Timurlu-Karakoyunlu mücadelesinde birçok kez yağma ve tahribata uğramış ve parlak günlerini geride bırakmıştır.