Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUHAMMED YAYLA
Danışman: Zekai Halıcı
Özet:
Parasetamol, ilaç intoksikasyonlarında hepatik hasara neden olan ilaçlar arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Ancak parasetamol'ün karaciğer hasarını nasıl oluşturduğu henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Son yıllarda Endotelin-1 (ET-1)'in, karaciğer, böbrek, beyin ve kalp gibi organlardaki çeşitli hastalıkların patofizyolojisine katkı sağladığının gösterilmesi çalışmaları üzerine çekmiştir. Bizde parasetamole bağlı karaciğer hasarında ET-1'in rolü olabileceğini aynı zamanda non-selektif ET-1 reseptör antagonisti bosentan ile karaciğer hasarını önleyebileceğimizi düşündük.Materyal ve Metot. Çalışmamızda 7 gruptan oluşan 49 adet dişi rat kullanıldı. Bosentan (oral) veya NAC (oral) verildikten 1 saat sonra parasetamol (2 ml PBS (%1'lik CMC içeren)'de 2 g/kg parasetamol oral) verildi. Gruplar; I: Kontrol grubu. 2 ml PBS oral verildi. II: Parasetamol. III: 140 mg/kg NAC (X2 doz) + parasetamol. IV: 45 mg/kg Bosentan + parasetamol.V: 90 mg/kg Bosentan+ parasetamol.VI: 90 mg/kg Bosentan.VII: 140 mg/kg NAC (X2 doz). Parasetamol uygulamasından 24 saat sonra ratlar sakrifiye edildi.Bulgular. Yapılan ölçümlerde serum TNF-alfa, ALT, AST seviyeleri parasetamol grubunda artarken, bosentan verilen gruplarda bu parametreler düzelme eğilimine girdi. Parasetamol grubunda, karaciğerde ölçülen SOD aktivitesi ve GSH miktarları azalma gösterirken, Bosentan bu parametreleri istatistiksel olarak anlamlı şekilde düzeltti. Aynı zamanda karaciğer dokusunda MDA miktarları parasetamol grubunda yükselirken, bosentan uygulanan gruplarda artmış olan MDA miktarları istatistiksel olarak anlamlı şekilde azaldı. Histopatolojik bulgularda parasetamol karaciğerde hasara neden olurken, bosentan bu etkiyi önledi.Sonuç. Tüm bu sonuçlar ET-1'in parasetamole bağlı karaciğer hasarında rol oynadığını ve ekspresyonunun artması bu hasarın şiddetlendiğini göstermektedir. Aynı zamanda bosentan uygulaması, karaciğerde deneysel olarak indüklenen parasetamol toksisitesine karşı koruyucu etki göstermiştir.