Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İHSAN YIĞİT
Danışman: Ökkeş Atıcı
Özet:
Bu çalışmada, çimlenen tohumlarda metilglioksal (MG) toksisitesinin yatıştırılmasında bitki büyüme düzenleyicilerinden nitrik oksit (NO), hidrojen sülfür (H2S) ve salisilik asidin (SA) etkileri araştırılmıştır. Bu amaç için mısır (Zea mays L., cv. Arifiye) tohumları, çimlenme öncesi farklı seviyelerde NO donörü olarak SNP (500 ve 750 mcM), H2S donörü olarak NaHS (0,25 ve 0,50 mM) veya salisilik asit (0,1 ve 1 mM) çözeltilerinde ön ıslatma tabi tutulduktan sonra, 1 ve 3 mM MG ortamında çimlendirilmişlerdir. Çalışmada, özellikle 3 mM MG’nin, çimlenen mısır tohumlarında büyüme ve gelişme parametrelerini (çimlenme oranını ve fide uzunluğu) ve antioksidatatif sistemi (süperoksid dismutaz, katalaz, guaikol peroksidaz, askorbat peroksidaz ve glutatyon peroksidaz aktiviteleri; reaktif oksijen türleri ve lipid peroksidasyonu içeriği) olumsuz etkileyerek strese neden olduğu belirlenmiştir. Buna karşılık tohumlara MG stresinden önce uygulanan SNP, SA ve H2S, MG toksisitesi altındaki tohumlarda bu parametreler iyileştirebilmiştir. Ekzojen MG uygulaması, çimlenen mısır tohumlarında içsel MG’yi detoksifiye eden Glioksalaz I ve Glioksalaz II aktivitesini olumsuz etkilemiş, ancak SNP, SA ve H2S uygulamalarının daha çok düşük konsantrasyonları bu enzimlerin aktivitelerini artırarak MG toksisitesinin yatıştırılmasına önemli katkı yapmıştır. MG uygulamaları çimlenen tohumda içsel MG miktarını önemli ölçüde artırmış, fakat özellikle H2S+MG ve SNP+MG uygulamaları içsel MG seviyesini düşürmüştür. MG toksisitesi altında çimlenen mısır tohumlarında SNP, SA ve H2S uygulamaları büyüme, fizyolojik ve biyokimyasal parametrelerini iyileştirerek bitki toleransının artırılmasına önemli katkı yaptığı belirlenmiştir. MG toksitesini yatıştırmada bu sinyal bileşikler içerisinde SA genelde daha etkili olmuştur.
In this study, from the plant growth regulators, the effects of nitric oxide (NO),
hydrogen sulfide (H2S), and salicylic acid (SA) on the mitigating of methylglyoxal (MG)
toxicity were aimed to investigate in germinating seeds. For this purpose, maize (Zea
mays L., cv. Arifiye) seeds were pre-soaked in the solutions of SNP (500 and 750 M)
as NO donor,NaHS (0.25 and 0.50 mM) as H2S donor, or SA (0.1 and 1 mM) before
germination. Then, the seeds were germinated in the medium containing 1 or 3 mM
MG. It was determined that especially 3 mM MG caused stress by negatively affecting
the growth and development parameters (germination rate and seedling length) and
antioxidative system (superoxide dismutase, catalase, guaiacol peroxidase, ascorbate
peroxidase, and glutathione peroxidase activities), and by increasing reactive oxygen
species and lipid peroxidation contents in the germinating maize seeds. But, SNP, SA, and H2S applied to the seeds before MG stress were able to improve these parameters
under the MG toxicity. Exogenous MG adversely affected Glyoxalase I and Glyoxalase
II activities, which detoxify endogenous MG in the germinating seeds, but the low
concentrations of SNP, SA, and H2S contributed significantly to the alleviation of MG
toxicity by increasing the activity of these enzymes. MG applications significantly
increased endogenous MG content in the germinated seeds, but especially H2S+MG and
SNP+MG decreased the MG level. It was determined that SNP, SA, and H2S
applications contributed to increasing plant tolerance by improving growth,
physiological and biochemical parameters in germinating maize seeds under MG
toxicity. SA between these signal compounds was generally more effective in
alleviating MG toxicity.