Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEDA ÖZALTIN
Danışman: Zekai Halıcı
Özet:
Parasetamol, ilaç intoksikasyonlarında yaygın olarak hepatik hasarın yanı sıra böbrek hasarına da sebep olmaktadır. Bu sebeple parasetamolün hepatik hasar oluşturduğuna dair çok sayıda çalışma olmasına karşın oluşturduğu böbrek hasarını aydınlatan pek fazla çalışma bulunmamaktadır. Öte yandan, parasetamolün böbrek hasarını nasıl oluşturduğu da henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Tüm bu bilgiler ışığında parasetamole bağlı oluşan böbrek hasarında Endotelin-1 (ET-1) ve reseptörlerinin'in rolünü ET-1 reseptör antagonisti bosentan uygulayarak inceledik. Materyal ve Metot: Çalışmamızda 7 gruptan oluşan 49 adet dişi sıçan kullanıldı. Bosentan (oral) veya N-asetil sistein (NAC) (oral) verildikten 1 saat sonra parasetamol (%1'lik Karboksi Metil Selüloz (CMC) içeren 2 ml Fosfat Buffer Saline'de (PBS) çözünen 2 g/kg parasetamol oral) verildi. Gruplar; I: Kontrol grubu. 2 ml PBS oral verildi. II: Parasetamol. III: 140 mg/kg NAC (X2 doz) + parasetamol. IV: 45 mg/kg Bosentan + parasetamol. V: 90 mg/kg Bosentan+ parasetamol. VI: 90 mg/kg Bosentan.VII: 140 mg/kg NAC (X2 doz). Parasetamol uygulamasından 24 saat sonra sıçanlar sakrifiye edildi. Bulgular: Yapılan ölçümlerde serum kreatinin ve üre seviyeleri parasetamol grubunda artarken, bosentan verilen gruplarda bu parametreler düzelme eğilimine girdi. Parasetamol grubunda, böbrekte ölçülen Süperoksit Dismutaz (SOD) aktivitesi ve Glutatyon (GSH) miktarları azalma gösterirken, bosentanın bu parametreleri istatistiksel olarak anlamlı şekilde düzelttiği görüldü. Aynı zamanda böbrek dokusunda Malondialdehid (MDA) miktarları parasetamol grubunda yükselirken, bosentan uygulanan gruplarda artmış olan MDA miktarlarının istatistiksel olarak anlamlı şekilde azaldığı görüldü. Histopatolojik bulgularda parasetamolün böbrekte hasara neden olurken, bosentanın bu etkiyi önlediği gözlendi. Sonuç: Tüm bu sonuçlar ET-1' in parasetamole bağlı böbrek hasarında rol oynadığını göstermektedir. Aynı zamanda bosentan uygulaması, böbrekte deneysel olarak indüklenen parasetamol toksisitesine karşı koruyucu etki göstermiştir.