Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İngiliz Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NADİR HAKAN YILDIZ
Danışman: İsmail Avcu
Özet:
Bu tez çalışması,
Richard K. Morgan’ın Değiştirilmiş Karbon adlı siberpunk türündeki
bilimkurgu romanını, transhümanist felsefe bağlamında okuyarak teknolojik
gelişmelerin insan doğası, varoluşu, kimlik, etik sorumluluk ve toplumsal yapı
üzerindeki etkilerini incelemektedir. Bilinç aktarımı, dijital ölümsüzlük ve
bedenin metalaşması gibi kavramlar, Bostrom, Kurzweil ve More gibi
transhümanist felsefecilerin yanı sıra Sartre, Camus, Butler, Haraway ve Hayles
gibi farklı kuramcıların görüşleriyle birlikte ele alınmıştır. Kılıflama
teknolojisi ve bilinç aktarımı aracılığıyla bireyin kimlik ve öznellik
deneyiminin nasıl dönüştüğü analiz edilerek, romanın sunduğu gelecek tasvirinin
ütopya ile distopya arasında gidip geldiği gösterilmiştir. Ayrıca,
transhümanist teknolojilere erişimdeki sınıfsal eşitsizlikler ve kılıf
teknolojisinin bireyin özerkliğini nasıl tehdit ettiği incelenmiştir.
Teknolojik gelişmelerin eşitsiz dağılımı nedeniyle toplumdaki sınıf ayrımının
giderek keskinleştiği, elit zümrelerin kendilerini tanrıvari bir konuma
koydukları, bu teknolojilerin bireyleri kontrol etmek için birer tahakküm
aracına dönüştürüldüğü görülmüştür. Yapay zekâlar gibi insan-dışı varlık
formlarının etik sorgulamalar yapmaları, duygusal ilişkiler kurabilmeleri,
özerk bireyler gibi hareket edebilmeleri üzerinden ontolojik ve hukuki
statüleri incelenmiştir. Transhümanist ütopyanın kendi
içerisinde barındırdığı gerilimler ve bozucu etkiler ortaya konmuştur. Tez, insan-makine ayrımının silikleştiği bir
gelecek tahayyülünde etik ve ontolojik soruları ele alırken, aynı zamanda
transhümanist felsefenin gelecek ideallerini sorgulamayı hedeflemektedir.