Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Alperen Derda AYDEMİR
Danışman: Ceyhun Ozan
Özet:
Amaç: Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin program okuryazarlıkları, eğitim felsefesi inançları ile eğitim programı tasarım yaklaşımı tercihleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını belirlemektir. Yöntem: Bu çalışma nicel bir araştırma olup ilişkisel tarama modeliyle desenlenmiştir. Araştırmanın örneklemini Erzurum ilinin merkez ilçeleri olan Aziziye, Palandöken, Yakutiye ilçelerinde farklı okul kademelerinde görev yapan öğretmenlerden rastgele örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen 348 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada verilerin toplanabilmesi amacıyla, "Kişisel Bilgi Formu", "Program Okuryazarlık Ölçeği" ve "Eğitim İnançları Ölçeği" ve "Eğitim Programı Tasarım Yaklaşımı Tercih Ölçeği" kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen verilere ilk olarak normallik testi yapılmıştır. Verilerin normal dağılım göstermesinden hareketle t-testi, ANOVA ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Ayrıca değişkenler arasındaki ilişkinin incelenebilmesi amacıyla da Korelasyon Analizi yapılmıştır. Bulgular: Öğretmenlerin program okuryazarlıkları tüm boyutlarda yüksek bulunmuştur. Ölçeğin geneli için cinsiyet değişkenine göre anlamlı fark bulunmazken, okul kademesine göre anlamlı farklılık bulunmuştur. Öğretmenlerin en çok benimsedikleri eğitim felsefeleri sırasıyla varoluşçuluk, ilerlemecilik, yeniden kurmacılık, daimicilik ve esasiciliktir. Cinsiyet değişkenine göre sadece esasicilik boyutunda kadınların lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Mesleki kıdem değişkenine göre yeniden kurmacılık ve daimicilik boyutlarında anlamlı farka ulaşılmıştır. Okul kademesi değişkenine göre ise ilerlemecilik, varoluşçuluk ve esasicilik boyutlarında anlamlı farklılık bulunmuştur. Öğretmenlerin program tasarım yaklaşımı tercihleri sırasıyla sorun merkezli, öğrenen merkezli ve konu merkezli tasarım yaklaşımıdır. Cinsiyet ve okul kademesi değişkenlerine göre anlamlı farka ulaşılmıştır. Öğretmenlerin program okuryazarlıkları ile ilerlemecilik, varoluşçuluk, yeniden kurmacılık ve daimicilik eğitim felsefeleri arasında pozitif yönde ve zayıf düzeyde ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin program okuryazarlığı ile öğrenen ve sorun merkezli tasarım yaklaşımı boyutları arasında pozitif yönde ve zayıf düzeyde ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin benimsedikleri eğitim inançları; ilerlemecilik, varoluşçuluk ve yeniden kurmacılık boyutları ile öğrenen-sorun merkezli tasarım yaklaşımları arasında pozitif yönde ve orta düzeyde ilişki olduğu, yeniden kurmacılık boyut ile konu merkezli tasarım yaklaşımı arasında pozitif yönde ve çok zayıf düzeyde ilişki olduğu bulunmuştur. Daimicilik boyutu ile konu-öğrenen merkezli tasarımlar arasında pozitif yönde ve zayıf düzeyde ilişki olduğu, sorun merkezli tasarım arasında ise pozitif yönde ve orta düzeyde ilişki bulunmuştur. Esasicilik boyutu ile konu merkezli tasarım arasında pozitif yönde ve orta düzeyde ilişki, öğrenen merkezli tasarım arasında ise negatif yönde ve çok zayıf düzeyde ilişki bulunmuştur. Sonuçlar: Öğretmenlerin program okuryazarlıkları arttıkça çağdaş eğitim felsefelerini benimsedikleri ve tercih ettikleri program tasarım yaklaşımları daha çok öğrenci ve sorun merkezli tasarım yaklaşımları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: program okuryazarlığı, eğitim felsefesi, eğitim programı tasarım yaklaşımları.