Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Muhammet Furkan TOPALOĞLU
Danışman: Erdem Çankaya
Özet:
Diyabetik nefropati (DN), tüm dünyada son dönem böbrek
yetmezliğinin en sık sebebidir. Diyabetes mellitus olan bireylerde diyabetik
nefropatinin yaklaşık %20-40 arasında değişen oranlarda ortaya çıktığı
bilinmektedir. Hastalığın en önemli klinik belirtileri albüminüri ve ilerleyici
kronik böbrek hastalığıdır.
Diyabetik
nefropati, glomerüler hipertrofi-hiperfiltrasyon dönemi ile başlayan ve son
dönem böbrek yetmezliğine ilerleyen 5 evreden oluşmaktadır (Tablo-1).
Tablo-1. Diyabetik Nefropati Evreleri
Evre
1 |
Glomerüler
Hipertrofi-Hiperfiltrasyon Dönemi |
Evre
2 |
Mezenşiyal
Genişleme- Bazal Membran Kalınlaşması |
Evre
3 |
Mikroalbuminüri-Mezenşiyal
Skleroz |
Evre
4 |
Aşikar
Proteinüri-Hipertansiyon |
Evre
5 |
Fibrozis-Skleroz |
Son zamanlarda, akut böbrek hasarının erken
tespiti için insülin benzeri büyüme faktörü bağlayıcı protein 7 (IGFBP7) ve
doku inhibitörü metalloproteinaz-2 (TIMP-2) dahil olmak üzere yeni
biyobelirteçler önerildi (1). Bu belirteçler, hücre
döngüsü durdurma belirteçleri olarak kabul edilir ve bu belirteçlerin yerleşik
böbrek hasarından ziyade “böbrek stresini” temsil ettiği düşünülür (2). İnsan
böbreklerinde, TIMP-2 distal nefronda eksprese edilirken, IGFBP-7 ekspresyonu
ağırlıklı olarak proksimal tübülde (3) gözlenir ve
her iki belirtecin de akut böbrek hasarında idrar miktarında artış olur (2). Kashani
ve arkadaşları (4) ile Bihorac ve arkadaşları (5) akut böbrek hasarının erken
tespitinde IGFBP-7 ve TIMP-2 nin
kullanılabileceğini gösterdiler. IGFBP7,
TIMP-2 değerlerindeki yükselmeler
sadece akut böbrek hasarı olan veya
sonradan gelişen hastalarda gözlendiği gösterilmiş olup bu değerlerin yaygın kronik morbiditeleri olan kişilerde
veya akut böbrek hasarı dışındaki akut durumları olan kritik hastalarda
genellikle yükselmediği çalışmalarla doğrulanmıştır (4-7).
Biz
çalışmamızda, akut böbrek hasarının erken tespiti için kullanılan insülin
benzeri büyüme faktörü bağlayıcı protein-7 (IGFBP7) ve doku inhibitörü metalloproteinaz-2
(TIMP-2) nin diyabetik nefropatide bir biobelirteç olup olmayacağını araştıracağız.