Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MELEK KAYA
Danışman: Savaş Eğilmez
Özet:
Ortaçağ’da siyasi çekişmeler ve
ticari faaliyetlerin yanında doğu ile batıyı birbirine bağlayan önemli bir
yerde olan Basra Körfezi (Fars Denizi) tarih boyunca önemli bir konumda olmayı
başarmıştır. İran coğrafyasında yer alan Hürmüz şehri konumu itibari ile
karadan İpek Yolu’na ve denizden Baharat Yolu’na giden güzergâh üzerinde
bulunması sebebiyle tarihin her döneminde büyük devletler ve topluluklar için
sürekli bir hedef teşkil etmiştir. Çalışmamızın konusu olan Hürmüz ve
Çevresinin Ortaçağ’daki yeri iki kısımda incelenmektedir. 1301 yılına kadar
yani Moğolların İran coğrafyasına karşı yaptıkları istila öncesi İran’ın Fars
Denizi’ne bakan kıyısında bulunan Eski Hürmüz ve Moğol istilaları sonrası
karşısındaki Cerun adasına nakledişleri ile Yeni Hürmüz’ü ele alarak
çalışmamızı oluşturacağız.
Çalışmamızda Hürmüz’ün ve çevresinin
Ortaçağ döneminde hükmeden devletlerin siyasi faaliyetlerine bunun yanında
sosyo-kültürel ve ekonomik hayatı ele alınmıştır. Ayrıca Hürmüz’ü ele alırken
iki döneme ayırmaktayız. Bu dönemler İslam öncesi ve İslam sonrası dönemler
olarak iki başlık altında ele alınarak incelenmiştir. Ortaçağ’da Hürmüz ve
çevresinine hâkim olan çeşitli hanedanlıkların hüküm sürdüğü görülmektedir.
Çalışmamızı oluştururken dönemin ana kaynaklarını oluşturan tarih ve coğrafi
eserlere başvurulmuştur. Bunların yanı sıra bölgeyi ziyaret eden seyyahların
eserlerinden de yararlanılmıştır. Ayrıca günümüzde oluşturulan araştırmalarda
tezimize ışık tutmuştur.