Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SALİH MUTLU
Danışman: Ökkeş Atıcı
Özet:
Bu araştırmada, tuz (NaCI) stresine dayanıklı (Triticum aestivum ev. Gerek-79) ve hassas (Triticum aestivum ev. Bezostaya) buğdayın yaprak apoplastik ve simplastik antioksidan enzimleri (katalaz, peroksidaz ve süperoksid dismutaz) üzerine, tuz ve salisilik asidin (SA) etkileri araştırılmıştır. Bitkiler, 22/20 °C'de 15 gün büyütülmüşledir. Bitkilerin büyütüldüğü hidroponik ortama, 10. gün SA (0.0, 0.01, 0.1 mM) ve tuz (0.0, 0.25, 0.50, 0.75 M) çözeltileri uygulanmıştır. 15. gün, bitki yapraklarından apoplastik ve simplastik antioksidan enzimlerin çalışılması için 7' şer g yaprak kesilmiştir. SA uygulaması, hem tuza dayanıklı hem hassas buğdayda apoplastik katalaz (CAT) aktivitesini, 0.01 mM SA'da düşürürken, 0.1 mM SA'da artırmıştır. Tuz, bu iki varyetedeki aktiviteyi artırırken, tuz+SA düşürmüştür. SA, dayanıklı varyetede simplastik CAT aktivitesini artırırken, hassas çeşitte düşürmüştür. Tuz, her iki varyetede simplastik CAT aktivitesini düşürmüştür. Tuz+SA, dayanıklıda simplastik CAT aktivitesini genelde düşürmüş, ancak hassastaki aktivite 0.1 SA'da 0.25 ve 0.50 M tuzda artarken, 075 M'da düşmüştür. SA, dayanıklı buğdayda apoplastik peroksidaz (POD) aktivitesini artırırken, hassasta düşürmüştür. Tuz, apopalstik POD aktivitesini dayanıklı buğdayda artırmıştır. Hassasta, 0.25 ve 0.50 M tuz, aktiviteyi düşürürken, 0.75 M tuz artırmıştır. Dayanıklıda, tuz+SA, apopalstik POD aktivitesi artışına neden olurken, hassasta ise, aktiviteyi değiştirmemiş, ancak SA, 0.75 M tuzda, apoplastik POD aktivitesini azaltmıştır. SA, simplastik POD aktivitesini, dayanıklıda artırırken, hassasta değiştirmemiştir. Tuz, her iki varyetede simplastik POD aktivitesini artırmıştır. Tuz+SA ise her iki varyetede, simplastik POD'u aktive etmiştir. SA, apoplastik süperoksid dismutaz (SOD) aktivitesini dayanıklı varyetede artmıştır. Tuz da her iki varyetede, apoplastik SOD aktivitesini artırmıştır. Dayanıklı varyetede, SA+tuz, SOD aktivitesini düşürürken, hassasta belirgin bir düzen sergilememiştir. SA, simplastik SOD aktivitesini dayanıklı varyetede 0,1 SA'da artırırken, hassasta genelde düşürmüştür. Tuz, simplastik SOD aktivitesini dayanıklı buğdayda 0.25 ve 0.50 mM tuzda etkilemezken, 0.75 M tuzda düşürmüştür. Ancak, hassas varyetede artırmıştır. Tuz+SA ise simplastik SOD aktivitesini dayanıklı varyetede genelde etkilemezken, hassasta 0.25 ve 0.50 M tuzda artırmıştır. Sonuç olarak, tuz stresine cevapta apoplastik ve simplastik antioksidan enzimlerin önemli bir rol üstlendiği belirlenmiştir. Ayrıca, dışarıdan uygulanan SA'nm da apoplastik antioksidan enzimleri etkileyerek tuza tolerans mekanizmasında bir rol üstlendiği gösterilmiştir. 2005, 60 Sayfa Anahtar Kelimeler: Apoplast, antioksidan enzim, buğday, katalaz, oksidatif stres, reaktif oksijen, peroksidaz, simplast, süperoksid dismutaz, Triticum aestivum, tuz stresi,
In this work, effects of
salt (NaCl) stress and salicylic acid (SA) on the leaf apoplastic and
symplastic antioxidant enzymes (catalase, peroxidase and superoxide dismutase)
at salt resistant (T. aestivum cv. Gerek- 79), and sensitive (T. aestivum cv.
Bezostaya) wheat were investigated. Plants were grown during 1 5 days at 22/20
°C. Day 10, the solutions of SA (0.0, 0.01, 0.1 mM) and salt (0.0, 0.25, 0.50,
0.75 M) were supplied in a hydroponic system in which is grown the plants. Day 1
5, in order to work apoplastic and symplastic enzymes in the plant leaves, 7 g
leaves were cut out. At both salt resistant and the sensitive wheat, SA
treatments decreased apoplastic catalase (CAT) at 0.01 mM SA while increased at
0.1 mM SA. Salt increased the apoplastic activity at the cultivars while
salt+SA decreased. SA increased symplastic CAT activity at the resistant
cultivar (cv) while decreased at the sensitive cv. Salt decreased symplastic
CAT activity at both cultivars. Salt+SA generally decreased symplastic CAT
activity at resistant cv., but 0.1 SA increased the activity at the sensitive
cv. at salt 0.25 and 0.50 M while decreased at 0.75 M. SA increased apoplastic
peroxidase (POD) activity at resistant cv. while decreased at the sensitive cv.
Salt increased apoplastic POD activity at the resistant cv. At the sensitive
cv., 0.25 and 0.50 M salt decreased the activity while 0.75 M salt increased.
Salt+SA increased apoplastic POD activity at the resistant cv. while generally
did not change at the sensitive cv. Salt increased the symplastic activity at both cultivars. SA increased symplastic POD activity at the resistant cv.
while generally did not change at the sensitive cv. Salt+SA activated
symplastic POD at both cultivars. SA increased apoplastic superoxide
dismutase (SOD) activity at the resistant cv. Salt increased apoplastic SOD
activity at both cultivars. Salt+SA decreased apoplastic SOD activity at
the resistant cv. but it generally did not exhibit an order at the sensitive
cv. SA increased symplastic SOD activity at 0.1 mM SA at the resistance while
generally decreased at the sensitive cv. Salt did not affect symplastic POD
activity at salt 0.25 M and 0.50 M at the resistant cv. while decreased at salt
0.75 M. However, salt increased the activity at the sensitive cv. Salt+SA generally
did not affect symplastic POD activity at the resistant cv. while increased at
salt 0.25 M and 0.50 M at the resistant cv. In conclusion, it was determined
that apoplastic and symplastic antioxidant enzymes have an important role in the response to salt stress. Also, it was shown that exogenous SA also has a role
in the salt tolerance mechanism by affecting apoplastic antioxidant enzymes 2005,
60 Paper Keywords: Apoplast, an antioxidant enzyme, catalase, oxidative stress,
reactive oxygen, peroxidase, symplast, superoxide dismutase, Triticum aestivum,
salt stress, wheat