Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Muhammet Selçuk ŞAHİN
Danışman: Sinan Kopuzlu
Özet:
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Erzurum ilinde yetiştirici şartlarında 2018 ve 2019 yıllarında doğan 1032
baş Morkaraman kuzuların doğum ağırlığı, mera başı canlı ağırlığı, mera dönemi canlı ağırlığı, mera
sonu canlı ağırlığı, mera başı günlük canlı ağırlık artışı, mera dönemi günlük canlı ağırlık artışı ve mera
sonu günlük canlı ağırlık artışı gibi büyüme ve gelişme özelliklerini belirlemek ve ayrıca bu performans
özellikleri arasındaki farklılıkları ortaya koymaktır.
Yöntem: Kuzuların doğum ağırlıkları doğumu takiben ilk 24 saat içerisinde 10 g hassasiyetli dijital
terazi ile tartılmış, kulaklarına işletme numarasını taşıyan plastik kulak küpeleri vurulmuş ve kuzuların
işletme kayıtları başlatılmıştır. İşletme kayıtları olarak küpe numarası, kuzuların cinsiyeti, doğum tipi,
doğduğu tarih, ana yaşı, meraya çıkış tarihi, meradan dönüş tarihi ile doğum, mera başı ve mera sonu
ağırlıkları gibi veriler kayıt altına alınmıştır. Kuzuların her biri meraya çıkmadan bir gün önce mera başı
canlı ağırlıkları ve meradan dönüş tarihinden bir gün önce mera sonu canlı ağırlıkları 100 g hassasiyetli
kantarla belirlenmiştir. Çalışmada doğum ağırlığı, mera başı, mera dönemi ve mera sonu canlı ağırlığı
ile mera başı, mera dönemi ve mera sonu günlük canlı ağırlıkları ele alınmıştır. Söz konusu parametreler
üzerine cinsiyet, doğum tipi, yıl ve ana yaşı gibi kesikli çevre faktörlerinin etkisi incelenmiştir. Elde
edilen verilerin analizinde genel linear model esas alınmış olup SPSS 20.0 paket program kullanılmıştır.
Analiz sonucu önemli çıkan faktörlere ait ortalamaların farklılıklarının belirlenmesinde Duncan çoklu
karşılaştırmalı testi uygulanmıştır.
Bulgular: Kuzuların doğum ağırlığı, mera başı, mera dönemi ve mera sonu canlı ağırlıkları, mera başı,
mera dönemi ve mera sonu günlük canlı ağırlık artışlarına ait genel ortalamalar ve standart hataları
sırasıyla 3,67±0,03 kg, 24,82±0,27 kg, 13,76±0,22 kg, 38,25±0,30 kg, 226,16±3,17g, 141,77±2,57 g and
192,94±1,69 g olarak belirlenmiştir. İstatistik analiz sonuçlarına göre sadece mera dönemi canlı ağırlığa
cinsiyet, doğum tipi ve ana yaşının, mera dönemi günlük canlı ağırlık artışına cinsiyet ve doğum tipinin
ve mera sonu günlük canlı ağırlık artışına doğum tipinin etkisi önemsiz bulunmuştur. Morkaraman ırkı
kuzuların sadece cinsiyetin mera dönemi canlı ağırlığına ve mera dönemi günlük canlı ağırlık artışına,
doğum tipinin mera dönemi canlı ağırlığına, mera dönemi günlük canlı ağırlık artışına ve mera sonu
günlük canlı ağırlık artışına ve ana yaşının mera dönemi canlı ağırlığına etkisi önemsiz olarak
belirlenmiştir.
Sonuç: Erzurum ilinde yetiştirici şartlarında, Morkaraman ırkı kuzuların büyüme ve gelişme özellikleri
belirlenmiş ve mevcut şartlarda elde edilen verilerin Morkaraman kuzuların dikkate değer bir gelişme
hızına sahip olduklarını göstermiştir. İlin mevcut yetiştirici ve mera şartlarında Morkaraman kuzuların
canlı ağırlık ve günlük canlı ağırlık artışları dikkate alındığında kuzuların mera sonunda arzu edilen
kesim canlı ağırlığına ulaşabildiği sonucuna varılmıştır.