Farklı spor dallarındaki kadın sporcuların hormonal ve biyokimyasal düzeylerinin karşılaştırılması


Creative Commons License

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Kış Sporları Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAMDULLAH ATEŞ

Eş Danışman: İzzet UÇAN

Danışman: Fatih Kıyıcı

Özet:

Amaç: Bu çalışmada; farklı spor dallarındaki kadın sporcuların dinlenik durumdaki hormonal ve biyokimyasal parametrelerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Çalışmaya futbol, hentbol, voleybol dallarıyla ilgilenen ve sedanter yaşam tarzına sahip, benzer sosyo demografik özellikler gösteren toplam 60 kadın dâhil edilmiştir. Katılımcılar 15 kişiden oluşan dört gruba bölünmüştür. Sporculardan oluşan gruplardan sezonun bitiminden en az iki hafta sonra ve tüm katılımcılardan düzenli menstüral siklusun 21. Gününde kan örnekleri alınmıştır. Alınan kan örneklerinden; Tiroid Sitimulan Hormon (TSH), Luteinizan Hormon (LH), Follicle Stimulating Hormon (FSH), Östradiol (E2), Growth (GH), progesteron ve testesteron hormanal düzey olarak; glukoz, üre, kreatin, Glomerular Filtration Rate (GFR), albumin, ürik asit, total kalsiyum, fosfor, sodyum ve potasyum ise biyokimyasal düzey olarak incelenmiştir. Çalışmada parametrik test varsayımlarını sağladığından dolayı gruplar arasında hormon değerlerinin mukayese edilmesinde tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bulgular: Kadın futbolcuların sedanter gruba göre FSH ve testosteron düzeylerinin anlamlı derecede daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Futbol grubundaki kadınların FSH ve testesteron düzeyleri her ne kadar hentbol ve voleybol gruplarına göre daha yüksek olsa da bu farklılık istatistiksel açıdan anlamlı değildir (p>0.05). Çalışma kapsamında değerlendirilen diğer hormon ve biyokimyasal test sonuçlarında gruplar arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Sonuç: Kadın futbolcularda serum testosteron ve FSH düzeylerinin sedanter kadınlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırmanın sonuçları; futbolun kadınlarda bazı hormonlar üzerinde değişikliğe sebep olabileceğini, bu hormonların genel sağlığı olumsuz etkilememesi için düzenli aralıklarla izlenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: Kadın Futbolcu, FSH, Testosteron, Endokrin, Egzersiz.