Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEYHAN BAYRAM
Danışman: Mesut Bulut
Özet:
Amaç: Bu çalışmada amaç, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında okullarda okutulan Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında bulunan hikâye ve roman metinlerinin kültürel unsurları barındırma ve kültürel aktarım yönünden incelenmesi; Türk kültürüne ait ögelerin ilgili ders kitaplarında ne ölçüde yer aldığının belirlenmesi, Millî Eğitim Bakanlığı 2018 Türk Dili ve Edebiyatı Öğretim Programı hedef boyutuna uygunluğunun incelenmesidir. Yöntem: Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak nitel araştırma yönteminin "doküman incelemesi" tekniği kullanılmış ve ilgili ders kitaplarındaki metinler Sedat Veyis ÖRNEK'in "Köy-Kent Monografisi (2016)" esas alınarak tasnif edilmiş ve bu şekilde incelenmiştir. Verilerin analizinde "içerik analizi" kullanılmıştır. Bulgular: Bu çalışma kapsamında Ortaöğretim TDE ders kitaplarındaki 35 hikâye ve roman metni kültürel unsurlar ve kültürel aktarım bakımından incelenmiştir. İnceleme sonucunda 19 başlıkta toplam 1505 adet kültürel öge tespit edilmiştir. En çok karşılaşılan kategori adlar kategorisidir (285); en az karşılaşılan kategori ise halk müziği çalgıları (1) ve dernekler ve kuruluşlar, yardımlaşma ve dayanışma (1) kategorisidir. En az kültürel öge 154 adet ile 9. sınıf; en çok kültürel öge 608 adet ile 12. sınıf TDE ders kitabında tespit edilmiştir. Sonuç: Millî, manevi değerleri gelecek nesillere aktarmak eğitim politikasının temelini oluşturur. Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı ders kitaplarındaki hikâye ve roman metinleri, kültürel unsurları barındırma bakımından incelenmiş ve 9. sınıfta okutulan metinlerde 154, 10. sınıfta okutulan metinlerde 288, 11. sınıfta okutulan metinlerde 455, 12. sınıfta okutulan metinlerde ise 608 adet kültürel öge tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Türk dili ve edebiyatı, kültürel unsurlar, kültürel aktarım