Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUHAMMET ÇAĞRI GÜNEŞ
Danışman: Betül Okcu
Özet:
Görme engeli; bireyin sosyal ve eğitim hayatını olumsuz bir şekilde etkileyen, bireyin görsele dayalı derslerde etkililiğini azaltarak günlük ve okul hayatını olumsuz bir şekilde etkileyen bir engeldir. Özellikle Fen bilimleri dersi gibi günlük yaşamı ilgilendiren ve görsellere dayalı derslerde öğrenciler bu engelden daha çok etkilenmektedir. Bu nedenle yaşamsal bilgilerin yoğunlukta olduğu derslerde görme engeli bulunan öğrenciler için bireysel planlamalar ve ders materyallerinin kullanımı oldukça önemlidir. Görme engelli bireylerin eğitimlerine yönelik olarak literatürde birçok çalışma bulunmaktadır. Literatür incelendiğinde görme engelli eğitimi ile ilgili yapılmış olan akademik çalışmaların birçoğu sosyal hizmetler, tıp ve rehabilitasyon alanlarında yoğunlaştığı belirlenmiştir. Ancak özellikle fen bilimleri eğitimi dalında yapılan özel eğitim çalışmaları henüz ihtiyaçlara cevap verecek düzeyde olmadığı bilinmektedir.
Fen Bilimleri dersi görme duyusuna daha çok hitap eden bir ders olduğu için, sıklıkla deneysel çalışmalara ve etkinliklere yer verilmektedir. Aynı zamanda Fen Bilimleri, doğa bilimlerini de konu edindiği için soyut kavramlar da öne çıkmaktadır. Soyut kavram öğretiminin normal gören öğrenciler için bile zor olduğu düşünüldüğünde, kavramların somutlaştırılarak öğrencilere sunulmasının öğrenmede daha avantajlı olduğu bilinmektedir. Somutlaştırmaya ek olarak, görme engelli bireylerin eksiklikleri ve bireysel ihtiyaçları belirlenerek, daha iyi bir çalışma ortamı ve yaklaşımı geliştirilmesi öğrenmenin daha etkili olmasını sağlayacaktır.
Fen öğretiminde kimya konuları odağında yapılan çalışmaların dışında Görme Engelliler Öğretiminde biyoloji ve fizik konularındaki kavramların öğretimi amacıyla yapılan materyal tasarımı ve kullanımı çalışmaları son derece azdır. Bu duruma bağlı olarak çalışmada 'Güneş Sistemi ve Tutulmalar' ünitesi kavramlarının, materyal destekli olarak öğretimine odaklanılmaktadır. Geliştirilecek olan materyal ile öğrencilerin öğrenme durumları kontrol edilecek ve materyalin öğrenme üzerindeki etkisi de belirlenecektir. Bu sayede görme engelli öğrencilerin daha etkili ve verimli bir öğrenme gerçekleştirebilmek için gerekli olan ihtiyaçlarda belirlenmiş olacaktır.
Bu çalışmada 'Güneş Sistemi ve Tutulmalar' ünitesine yönelik geliştirilen materyal ile öğrencilerin öğrenmelerini değerlendirerek, görme engelli öğrencilerin fen öğretiminden geri kalmaması ve kavram öğrenimi eksikliklerini minimuma indirerek ihtiyaçlarını belirlemek ve bu sayede kavram öğretimini daha etkili hale getirmek önemlidir. Bu nedenle, görme engelli öğrencilerin bu ünite ile ilgili öğrenmelerini ve öğretim yöntem ve stratejilerini değerlendirmeleri, bu değerlendirme sonucunda ünitenin işlenmesi ile ilgili düzenlemelere gidilmesi öğrencilerin etkili öğrenmesi için bu çalışmada kavramlara yönelik materyal geliştirilmesi amaçlanmaktadır.