Bazı hayvan türlerine ait sütlerde betakazomorfin-7 düzeyi ve buna etki eden faktörler


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞENUR KANDEMİR

Danışman: Şaziye Canan Bölükbaşı Aktaş

Özet:

Bu çalışma, çeşitli türden hayvan ırk ve genotiplere ait sütlerde β-kazomorfin-7 üzerine etki eden faktörleri bugüne kadar Türkçe ve yabancı dilde yayınlanmış çalışmalardan yararlanarak derleyip  bir tez haline getirmek amacıyla yapılmıştır..

Süt proteinleri başlıca kazein, laktalbumin, laktoglobulin, kan serum albümini ve immünoglobulin gibi proteinlerden oluşur. Süt proteinlerinin ana bileşeni olan kazein, alfa, beta, kappa ve gama kazein fraksiyonlarından meydana gelmektedir. En polimorfik süt proteini olan ve 13 genetik varyantı bulunan β-kazein'in en sık rastlanılan formaları A1 ve A2’dir. Bu varyantlardan elde edilen sütler A1 ve A2 süt olarak tanımlanmaktadır. A1 ve A2 sığır sütü arasındaki fark, β-kazein amino asit peptid zincirinin 67. pozisyonunda sadece bir amino asidin değişmesidir. A2 beta kazein protein zincirinin 67. pozisyonda prolin, A1 varyantının protein zincirinin aynı  pozisyonunda histidin aminoasiti bulunmaktadır. Bu farklılıktan dolayı, A1 beta kazeinin ardışık gastrointenstinal proteolitik sindirimi sırasında yedi amino asitten meydana gelen ve  morfin benzeri etki yapan bir polipeptit olan Beta kazomorfin-7 (BCM-7) üretilirken, A2 β-kazeinin sindiriminde BCM-7 üretilmemektedir Endokrin, sinir ve bağışıklık sistemindeki çeşitli opioid reseptörlerini etkileme potansiyeline sahip olan BCM-7,  A1 tip süt tüketiminin neden olduğu  sağlık sorunlarının kaynağı olarak gösterilmektedir. Buna karşılık A2 sütünün insan sağlığı açısından olumsuz bir etkiye neden olmadığı  bildirilmektedir.

Sonuç olarak, literatür incelemesi veya taraması esnasında β-kazomorfin7 üzerine etki eden faktörlerle ilgili farklı bildirişlerin olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla daha sağlıklı sonuçların elde edilmesi için konu ile ilgili daha fazla çalışma yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır.