Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi obezite merkezine başvuran 50 yaş üzeri kadınların yapılandırılmış kilo kaybı programı ile sarkopeni parametrelerindeki değişimin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanlığı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELİF UZUN YAZGI

Danışman: Mustafa Gül

Özet:

Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Obezite Merkezine Başvuran 50 yaş ve üzeri Obez Kadınlarda Yapılandırılmış Kilo Kaybı Programı ile Sarkopeni Parametrelerindeki Değişimin Değerlendirilmesi

 

Amaç: Sarkopeni, önlem alınması gereken bir sendromdur ve obez hastalarda yapılan kilo kaybı müdahalelerinde gözlenmesi gerekmektedir.Bu çalışmada 6 aylık tedavi sonrası sarkopeni parametreleri üzerindeki değişimin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Materyal ve Metot: Kesitsel ve prospektif özellikte olan bu  çalışma,Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Obezite Merkezi’ne başvuran BKİ≥30 olan 50 yaş ve üzeri kadın hastaları kapsamaktadır. Araştırmada hastalara başlangıç ve tedavi sonu sarkopeni parametrelerini tanılayan SARC-F anketi, BIA ile kas kütlesi tayini,el dinamometresi ile kas gücü tayini ve zamanlı kalk yürü testi(TUG) ile fiziksel performans belirlendi. Yapılan fiziksel aktiviteyi ölçmek için Uluslararası Fiziksel Aktivite anketi kullanıldı. Hasta veri formuna kaydedilen bilgiler ile tedavi sonu aynı testler uygulanarak kilo kaybındaki, EWGSOP2 kriterlerine göre tanılanan sarkopeni parametrelerindeki ve fiziksel aktivitedeki değişim incelendi.

Araştırmada elde edilen veriler IBM SPSS v23 ile analiz edildi. Araştırmada istatiksel olarak önem düzeyi p<0,005 olarak kabul edildi.

Bulgular:Çalışmada yer alan 50 obez kadın hastanın yaş ortalaması 58,6±6,75 yıl olarak bulundu. Çalışma sonucu hastalar ortalama 8,2 kg  kaybetti ve BKİ değerlerinde 3,4 kg/m2 azalma meydana geldi. Hastaların SARC-F skorunda,el kavrama kuvvetinde ve fiziksel aktivite de anlamlı artış gözlendi(p<0,001). Smm/ağırlık oranında, yağ kütlesinde, yağ oranında, oturma süresinde ve zamanlı kalk yürü testi süresinde anlamlı düşüş meydana geldi(p<0,001). İskelet kas kütlesinde ve kas kütlesine bağlı kas indeksinde de azalma meydana geldi. Tedavi öncesi muhtemel sarkopeni sınıfında yer alan hasta sayısı %44, tedavi sonunda muhtemel sarkopenili hasta sayısı %12 bulundu. Sarkopenik obez hasta sayısı tedavi başlangıcında %32 ,tedavi sonrası %16  olarak kaydedildi.Hastaların düşme riskinde de tedavi öncesinde %40,tedavi sonrasında %2 ile azalma meydana geldi.

Sonuçlar: Obezite tedavisi gören yetişkin bireylerin sarkopeni açısından da değerlendirilmesi önemlidir. Sarkopeninin gelişimine bağlı oluşabilecek mortalite ve morbidite riskini azaltmak için zamanında tanı ve tedavi yaklaşımı benimsenmelidir Yapılan müdahalenin  bireye özgü olması ,uzman kişiler tarafından uygulanması gereklidir. Kombine egzersiz tedavisi ve yeterli protein alımı ilkesini gözeterek sağlıklı beslenme de dikkat edilmesi gerekli hususlardır.

Anahtar Kelimeler: Obezite, Sarkopeni, Sarkopenik Obezite, Obezite Tedavisi