Acil Serviste Periferik ve Santral Vertigo Tanısında Yapay Zeka Destekli Bir Sistemin Tasarlanması ve Klinik Önemi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri, Türkiye

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ömer TURALLİOĞLU

Danışman: Erdal Tekin

Özet:

Vertigo, gerçekte herhangi bir yerçekimine karşı bir hareket olmamasına rağmen, vestibüler sistemdeki patolojilere bağlı olarak dengesizliğin ortaya çıkardığı, hastanın çevresi ya da kendisinin döndüğünü söylediği hareket illüzyonudur. Vestibüler-kortikal iletimdeki nöronal iletimde gerçekleşen ani kayıp ya da dengesizlikle ortaya çıkar. Tüm yaş gruplarında yaklaşık %20-30 oranında görülen vertigo, acil servise başvuran hastaların %3'ünde ana şikayettir. Vertigo, önemli morbidite, tekrarlayan tıbbi bakım ve yaşam kalitesinin azaltır. Vertigo genel olarak "periferik" ve "santral" olarak sınıflandırılır. Periferik olan vertigo, vestibüler sistem ve sekizinci kranial siniri etkileyen hastalıklardan kaynaklanırken, santral vertigo, beyin sapı ve beyincik gibi merkezi yapıları etkileyen hastalıklardan oluşur.

Acil serviste vertigo değerlendirirken ilk yapılması gereken, vertigonun periferik mi santral mi olduğunu belirlemektir. Acil servise vertigo ile başvuran hastaların çoğu, periferik vertigo teşhisi alır. Fakat bazı vakalara santral kökenli patolojiler neden olur. Bu hasta grubu ek nörolojik defisit olmadan da başvurabilir. Bu yüzden vertigo dışında ek nörolojik defisiti olmayan hastalarda periferik ile santral vertigo türlerini ayırt etmede net ipuçları yoktur.

Yapay zekâ, insan beyninin fonksiyonlarını temel alarak, insana özgü düşünme, yorum yapabilme, çözümleme, karar verme gibi yetilerin bilgisayar, robot, program gibi sistemlere aktarılması olarak tanımlanabilir. Yapay zeka normalde insanlar tarafından gerçekleştirilen entelektüel görevlerin otomatikleştirilmesine odaklanmış bir alandır ve derin öğrenme bu hedefe ulaşmanın özel yöntemidir.

Yapay zeka, günümüzde birçok alanı etkilediği gibi sağlık alanını da hızlı bir şekilde etkilemektedir. Sağlıklı kalmak, teşhis, tedavi, araştırma, eğitim, karar verme ve yaşlı bakım konuları yapay zekanın sağlıkta kullanıldığı başlıca alanlardan bazılarıdır.