Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Büşra Andiç
Danışman: Hakan Uslu
Özet:
İnvaziv Candida
Enfeksiyonu Saptanan Hastalarda Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi, İzole
Edilen Candidaların Virulans Faktörlerinin ve Antifungal Duyarlılıklarının
Araştırılması
Candidalar
insanlarda patojen olan fungal etkenler arasında en sık görülen organizmalardır
ve önemi giderek artmaktadır. Enfeksiyon gelişiminde hastanın risk faktörleri
ve virulans faktörleri önemlidir. Bizim çalışmamızda amacımız; laboratuvarımıza
gönderilen invaziv hasta örneklerinden izole edilen candida suşlarının virulans
faktörleri ve antifungal duyarlılıklarının araştırılması ve hastalara ait risk
faktörlerinin belirlenmesidir.
Çalışmamıza
invaziv örneklerden izole edilen 70 candida suşu dahil edildi. Suşlara ait
virulans faktörlerinden proteinaz, fosfolipaz ve biyofilm aktivitesi fenotipik
yöntemlerle test edildi. Proteinaz aktivitesi için sığır serum albumin içeren agar;
fosfolipaz aktivitesi için yumurta
sarılı agar ve biyofilm aktivitesi için modifiye tüp aderans yöntemi
kullanıldı. Antifungal duyarlılık için Sensititre YeastOne(Thermo Scientific™,
ABD) kullanıldı. Hastalara ait risk
faktörleri hastane otomasyon sistemi üzerinden taranarak edinildi.
Çalışmaya
klinik örnekleri dahil edilen hastaların %15,7’sinde Diyabetes mellitus,
%15,7’sinde renal yetmezlik, %32,9’unda malignite, %20’sinde immunsupresif
tedavi öyküsü bulunmaktaydı. Hastaların %34,3’ünde geçirilmiş cerrahi,
%18,6’sında bakteriyemi, %62,9’unda geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı
mevcuttu. Geçirilmiş cerrahi non-albicans’lı
hastalarda C.albicans’lılara göre
anlamlı yüksekti. Hastaların yatışları süresinde %48,6’sına mekanik ventilasyon(MV),
%14,3’üne total parenteral nütrisyon, %40’ına santral venöz kateter(SVK),
%61,4’üne üriner kateter uygulanmıştı. Kandidemili hastalarda kandidemi dışı
enfeksiyonu olanlara göre SVK, MV kullanımı ve geniş spektrumlu antibiyotik
kullanımı anlamlı yüksekti. .
İzole
edilen suşların %80’i kandan, %20’si kan dışı örnektendi ve suşların %35,7’si C.albicans, %64,3’ü non-albicanstı. 70
candida suşunun %80’i proteinaz, %32,8’i fosfolipaz ve %21,4’ü biyofilm
pozitifti. C.albicans suşlarının
fosfolipaz aktivitesi non-albicans türlere göre anlamlı olarak yüksekti ve C.albicans türlerinin hepsi proteinaz
pozitifti.
Suşların
MİK dağılımları flukonazol için 0,008-32 μg/mL, vorikonazol için 0,008-1 μg/mL,
caspofungin için 0,008-0,5 μg/mL, micafungin için 0,008-2 μg/mL ve
anidulafungin için 0,015-2 μg/mL’ydi. Tüm antifungallerin ortalama MİK
değerleri non-albicans türlerde C.albicans’a
göre anlamlı yüksekti. Sadece sekiz C.parapsilosis
flukonazole dirençliydi. Fosfolipaz aktivitesi negatif suşların MİK değerleri
tüm beş antifungal için fosfolipaz pozitif suşlardan anlamlı yüksekti. Antifungal
direnç giderek artan bir sorun olmaya başlamıştır. Bu nedenle virulans
faktörleri ve antifungal direnç arasındaki ilişkiye yönelik genotipik ve
fenotipik çalışmaların arttırılıp antifungal etkili yeni ajanlar üzerinde
çalışılması faydalı olacaktır.