Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Kış Sporları Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATMA TANYELİ
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Fatih Kıyıcı
Eş Danışman: Gökhan Atasever
Özet:
Dayanıklılık spor dalı ile uğraşan sporcuların beslenme durumlarını değerlendirmek ve antropometrik ölçümler ile maksimum oksijen kapasiteleri (VO2max) arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Çalışmaya 12'si erkek 8'i kadın olmak üzere 20 dayanıklılık sporcusu katılmıştır. Sporcuların 11'inin spor branşı kayaklı koşu 9'unun spor branşı biatlondur. Sporcuların beslenme durumlarını tespit etmek için 3 günlük besin tüketim kaydı formu ve besin tüketim sıklığı anketi doldurulacaktır. Besin tüketim kaydı verileri BEBİS 9.1 programı ile analiz edilecektir. Tanita MC 780 MA cihazı ile antropometrik ölçümleri yapılmıştır. Dayanıklılık performansları belirlemek için Cosmed K5 cihazıyla maksimum oksijen tüketimi testi uygulanacaktır. Bulgular: Vücut yağ yüzdesi ile maksimum oksijen tüketimi arasında (p:0,044), kas kütlesi (kg) ile maksimum oksijen tüketimi arasında (p:0,015), yağsız vücut kütlesi ile maksimum oksijen tüketimi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki (p:0,013) bulunmuştur. Bireylerin cinsiyetlerine göre maksimum oksijen tüketim miktarı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır (p<0,05). Erkeklerin izin günü ve antrenman günlerinde aldıkları besin değerlerine bakıldığında antrenman günü enerji, yağ, lif, demir, C ve B12 vitamini alımı açısından kadınların enerji, protein, yağ, lif, B12 vitamini alım değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Cinsiyete göre maksimum oksijen tüketim miktarı ile besin ögelerinde erkeklerde ve kadınlarda maksimum oksijen tüketim miktarı ile karbonhidrat, protein, yağ, c vitamini ile arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı değildir. Sonuç: Sporcuların dayanıklılık performanslarının arttırılması için beslenme durumları optimize edilmeli ve bireyselleştirilmelidir. Performanslarında önemli belirleyici olduğu tespit edilen vücut kompozisyon değerleri iyileştirilmelidir. Besin ögelerinin VO2max'a etkisini belirlemek için daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.