TÜRK VE AVRUPA YAZILI BASININDA SURİYELİ MÜLTECİLERİN TEMSİLİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İkram Alpsoy

Danışman: Besim Yıldırım

Özet:

Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının kesişim noktasında bulunmasından kaynaklı tarihsel süreçte sık sık göçlerin hedefi olan Türkiye, 2011’den itibaren de iç savaşa sahne olan Suriye’den gelen sığınmacılara barınma imkânı sağlamaktadır. İktisadi, sosyo-kültürel, dini, psikolojik, vb. yönleri ile disiplinlerarası bir çalışma alanına sahip göç olgusu, yaklaşık 4 milyon Suriyeli’nin yaşamını sürdürdüğü Türkiye’de gündemin de ilk sıralarında yer almaktadır. Bu çalışmada, öncelikle göç olgusu tüm yönleri ile incelenmiş, sonrasında medya ve temsil ilişkisi ele alınmıştır. Son bölümde de Türkiye’de Türkçe, Almanya, İtalya ve Yunanistan’da İngilizce yayın yapan gazete, dergi ve ajansların internet sitelerinde Şubat 2020-Temmuz 2022 tarihleri arasında Suriyeliler ile ilgili haberler, nitel yönelimli içerik analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Analizlerde, “Suriyeli, göçmen, sığınmacı, mülteci” gibi nitelemelerle açık bir sınıflandırmanın yapıldığı, ötekileştirici ve nefret söylemini artırıcı dilin yoğun bir şekilde kullanıldığı belirlenmiştir. Sonuç olarak, iç savaşın yıkıcı etkilerinden kaçınan bu insanların yaşamlarının medyadaki temsil ediliş biçimlerinden dolayı daha da zorlaştığı saptanmıştır. Bu da medyada bu insanların haberlerin öznesi oldukları olayların haberleştirilmesinde özenli bir dil kullanılmasının gerekliliğini ortaya çıkarmıştır.