Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ORHAN AKIN
Danışman: Namık Tanfer Altaş
Özet:
YÜKSEK LİSANS TEZİ
COĞRAFYA
ÖĞRETMENLERİNİN 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK DÜZEYLERİNİN ÖĞRETMEN
GÖRÜŞLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ
Orhan AKIN
Ocak 2024, 165 Sayfa
Amaç: Bu araştırmanın amacı, coğrafya
öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerileri yeterlilik düzeylerini belirlemek ve
farklı değişkenler açısından incelemektir
Yöntem: Bu araştırmada sıralı
açıklayıcı karma desen kullanılmıştır. Bu desen, verilerin analizinde
birbirleriyle ilişkilendiği ve çoğunlukla verilerin yorumlamasında ve tartışma
bölümlerinde birleştirildiği bir yapı sunmaktadır. Ayrıca nicel ve nitel
çalışmaların güçlü yönleri bütünleştirilerek çalışma yönlendirilmiştir. Araştırmada
karma yöntem modeli kullanılarak nicel ve nitel veriler toplanmıştır.
Araştırmanın nicel çalışma evrenini 2022-2023 eğitim öğretim yılında Erzurum
İli merkez ilçeleri, Yakutiye, Palandöken ve Aziziye’de yer alan ortaöğretim
kurumunda görevli 105 coğrafya öğretmeni içerisinden araştırmaya katılan 100
coğrafya öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel verileri ise araştırmaya
katılan 100 coğrafya öğretmeni içerisinden rasgele seçilen 10 coğrafya
öğretmeninden alınan verilerden oluşmaktadır.
Bulgular: Veri toplama araçları vasıtasıyla elde edilmiş nicel ve nitel
veriler istatistiksel analizlerle çözümlenmiştir. Elde edilen veriler ve bu verilere
ait yorumlara yer verilmiştir. Coğrafya öğretmenlerinin 21. yüzyıl becerilerine
dair yeterlik algılarının okul türü ve kıdemlerine göre anlamlı bir farklılık
gösterdiği gözlemlenmiş olup; coğrafya öğretmenlerinin cinsiyet ve mezun
oldukları yükseköğretim basamağı gibi değişkenlere göre açık bir farklılık
görülmemiştir. Nitel veri sonuçlara göre ise öğretmenlerin problem çözme alt
temasındaki görüşleri arasında, genellikle sorunun çözümüne hızlı bir şekilde yoğunlaşma
ve alternatif çözüm yolları bulmak için çalışma yapma eğilimi göze
çarpmaktadır. Öne çıkan nitel bulgulardan bir diğeri ise; birbirine benzer ve
farklı sorunların çözümünde farklı strateji ve yöntemlerin avantaj ve
dezavantajlarını birlikte değerlendirebilme yeteneği, hususundaki olumlu
sonuçlardır. Bir başka sonuç ise “soruna çözüm sunabilmek için kişilere yalnız
bir çözüm yolu olmayan gerçek hayat problemleri sunularak onlardan çözümler
istenmeli” hususundaki olumlu sonuçlar olmuştur.
Sonuçlar:
Araştırmanın nicel ve nitel verilerinden elde edilen sonuçlara göre
öğretmenlerin 21. yüzyıl becerilerine yönelik yeterlilik algı düzeylerinin
yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin 21. yüzyıl becerilerine yönelik
yeterlik algı düzeylerinin okul türü ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir
farklılık gösterdiği; cinsiyet ve öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı
bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Nitel
sonuçlar açısından bakıldığında coğrafya öğretmenlerinin rastladıkları
problemlerin çözümüne odaklı olarak öncelikli stratejilerinin çözüme yönelik
çalışmalar olduğu söylenebilir. Yine bazılarının farklı çözüm yolları
buldukları ve deneyimler den de faydalandıkları görülmüştür. Öğretmenlerin
gurup içi çalışmalar da sahip olması gereken nitelikler; uyumlu olabilme
becerisi ve bireysel farklılıkları göz önünde bulundurma, empati kurabilme
yeterliliği açısından üst düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: 21. yüzyıl
becerileri, coğrafya Öğretmenleri, yeterlik,
beceri, değerlendirme